Σε μείζονα κρίση τείνουν να εξελιχθούν οι αλγερινομαροκινές σχέσεις μετά την
ανακοίνωση της Αλγερίας ότι κλείνει τον εναέριο χώρο της με τον μαροκινό
γείτονα, τον οποίο το Αλγέρι κατηγορεί για “προκλήσεις και εχθρικές
πρακτικές”.
Στις 24 Αυγούστου η Αλγερία είχε ανακοινώσει τη διακοπή των διπλωματικών
σχέσεών της με το Μαρόκο, έπειτα από μήνες εντάσεων ανάμεσα στις δύο αντίπαλες
χώρες του Μαγκρέμπ.
Σε ανακοίνωσή της η αλγερινή προεδρία κήρυξε το “άμεσο” κλείσιμο του αλγερινού
εναέριου χώρου “σε όλα τα μαροκινά πολιτικά και στρατιωτικά αεροσκάφη καθώς
και τα αεροσκάφη που φέρουν μαροκινό αριθμό καταχώρησης”.
Η απόφαση ελήφθη κατά τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Ασφάλειας υπό την
προεδρία του αρχηγού του κράτους Αμπντελματζίντ Τεμπούν, ο οποίος είναι επίσης
υπουργός Άμυνας.
Το κλείσιμο του εναέριου χώρου αποφασίστηκε “λόγω της συνέχισης των προκλήσεων
και των εχθρικών πρακτικών της μαροκινής πλευράς”, για τις οποίες η προεδρία
δεν έδωσε καμία διευκρίνιση.
Τα αεροπορικά σύνορα της Αλγερίας που έχουν κλείσει από τις 17 Μαρτίου λόγω
της επιδημίας της Covid-19, άνοιξαν εν μέρει μόνο την 1η Ιουνίου προς επτά
χώρες στις οποίες δεν περιλαμβανόταν το Μαρόκο.
Σύμφωνα με πηγή που πρόσκειται στην εθνική αεροπορική εταιρεία Air Algérie,
δεν υπάρχουν πλέον απευθείας εμπορικές πτήσεις ανάμεσα στην Αλγερία και στο
Μαρόκο από την ημερομηνία αυτή.
“Οι πτήσεις ανάμεσα στις δύο χώρες δεν έχουν επαναληφθεί και οι Αλγερινοί που
μεταβαίνουν στο Μαρόκο διέρχονται από την Τύνιδα”. Η απόφαση του Αλγερίου θα
επηρεάσει κυρίως άμεσα τα μαροκινά αεροσκάφη οι διαδρομές των οποίων
υπερίπτανται του αλγερινού εδάφους. Μετά την ανακοίνωση της διακοπής των
σχέσεων, ο Αλγερινός υπουργός Εξωτερικών, Ραμτάν Λαμάμρα, κατήγγειλε το Ραμπάτ
ότι “δεν σταμάτησε ποτέ τις εχθρικές ενέργειες απέναντι στην Αλγερία”.
“Οι μαροκινές υπηρεσίες ασφάλειας και προπαγάνδας διεξάγουν ένα σκαιό πόλεμο
εναντίον της Αλγερίας, του λαού της και την ηγετών της”, είπε, χωρίς άλλες
διευκρινίσεις.
Το Μαρόκο εξέφρασε λύπη για την απόφαση της Αλγερίας να διακόψει τις
διπλωματικές σχέσεις τους, χαρακτηρίζοντάς την “εντελώς αδικαιολόγητη” και
απέρριψε τις “κίβδηλες, αν όχι παράλογες, δικαιολογίες, στις οποίες
στηρίζεται”.
Οι δύσκολες σχέσεις ανάμεσα στην Αλγερία και τον δυτικό γείτονά της
επιδεινώθηκαν κυρίως λόγω του ακανθώδους θέματος της Δυτικής Σαχάρας, μιας
τεράστιας ερημικής περιοχής σχεδόν το 80% της οποίας ελέγχει το Μαρόκο.
Και η εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στο Μαρόκο και στο Ισραήλ
–σε αντάλλαγμα για την αναγνώριση από τις ΗΠΑ της μαροκινής “κυριαρχίας” στη
Δυτική Σαχάρα– επιδείνωσε περαιτέρω τις εντάσεις με την Αλγερία, που
υποστηρίζει τον παλαιστινιακό σκοπό, η οποία κατήγγειλε τους “ξένους ελιγμούς”
που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίησή της, όπως υποστηρίζει.
Η Αλγερία κατηγόρησε επίσης το Μαρόκο και το Ισραήλ ότι υποστηρίζουν το MAK
(Κίνημα για την αυτονομία της Καβυλίας), μια οργάνωση που τάσσεται υπέρ της
ανεξαρτησίας, καθώς και την ισλαμοσυντηρητική οργάνωση Rachad, που
χαρακτηρίζονται “τρομοκρατικές” οργανώσεις από την Αλγερία και έχουν τις
βάσεις τους στο εξωτερικό.
Το θέμα της Δυτικής Σαχάρας, μιας πρώην ισπανικής αποικίας, που θεωρείται “μη
αυτόνομο έδαφος” από τον ΟΗΕ απουσία μιας οριστικής διευθέτησης, θέτει σε
αντιπαράθεση εδώ και δεκαετίας το Μαρόκο με τους αυτονομιστές του Μετώπου
Πολισάριο, που υποστηρίζονται από την Αλγερία. Το Ραμπάτ προτείνει ένα σχέδιο
αυτονομίας υπό την κυριαρχία της, ενώ το Πολισάριο διεκδικεί τη διεξαγωγή ενός
δημοψηφίσματος υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Η διακοπή των σχέσεων ήταν μια απόφαση που έπρεπε να λάβει η Αλγερία
προκειμένου να στείλει ένα “κατάλληλο μήνυμα” στο Μαρόκο έπειτα από “εχθρικές
προς την κυριαρχία και την ενότητα της Αλγερίας ενέργειες”, δήλωσε προχθές,
Τρίτη ο Λαμάμρα στο δίκτυο CNN International. Η απόφαση αυτή ήταν “ένας
πολιτισμένος τρόπος να τεθεί τέλος σε μια κατάσταση που δεν μπορούσε να
διαρκέσει περισσότερο χωρίς να προκαλέσει βλάβη και η οποία κινδύνευε να
οδηγήσει τις δύο χώρες προς έναν μη επιθυμητό δρόμο”, είπε. Πρόκειται για μια
“μη φυσιολογική κατάσταση που πρέπει να σταματήσει με κάθε τρόπο”.
Το Σάββατο, ο βασιλιάς του Μαρόκου Μοχάμεντ ΣΤ’ απηύθυνε ένα μήνυμα
“συλλυπητηρίων και συμπάθειας” προς τον πρόεδρο Τεμπούν, μετά τον θάνατο σε
ηλικία 84 ετών του πρώην προέδρου της Αλγερίας Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα, καθώς
και στην οικογένεια του εκλιπόντος. Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο
χωρών είχαν διακοπεί για πρώτη φορά στις 7 Μαρτίου 1976, με πρωτοβουλία της
Ραμπάτ όταν το Αλγέρι αναγνώρισε την Αραβική Λαϊκή Δημοκρατία της Σαχάρας
(RASD), την οποία αυτοανακήρυξε το Μέτωπο Πολισάριο.