Μητέρα της προσευχής είναι η Χάρις του Αγίου Πνεύματος.
Αυτή διδάσκει τον άνθρωπο να προσεύχεται, να προοδεύει στην προσευχή, μέχρι να φθάσει στην υψίστη βαθμίδα, που είναι η προσευχή της εκστάσεως. Διότι οκτώ είναι οι βαθμίδες της προσευχής, κατά τους Αγίους Πατέρας:
Η εν πνεύματι φυσική θεωρία, δηλ. σκέψεις για την κτίση του Θεού,
η προσευχή με την γλώσσα,
η προσευχή με δυνατή την φωνή (προφορική),
η προσευχή του νου και του στόματος, δηλ. όταν προσεύχεσαι προφορικά και προσεχής με τον νου όσα λέγεις,
η νοερά προσευχή,
η νοερά και καρδιακή προσευχή, όταν προσεύχεται μυστικά με νίψη και με αίσθηση της καρδίας σου,
η καρδιακή προσευχή, όταν ο νους είναι κλεισμένος στην καρδιά με την Χάρι του Θεού και από εκεί ανυψώνεται στον ουρανό
και η τελευταία βαθμίδα, εάν είναι με το σώμα ή χωρίς το σώμα.
Αυτή η προσευχή γίνεται χωρίς λόγια και φθάνουν μόνον οι άγιοι με την Χάρη του Αγίου Πνεύματος.