Το θέμα των ημερών είναι σίγουρα η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που βρίσκονται σε οριακό σημείο εξαιτίας της ακραίας τουρκικής στάσης και προκλητικότητας. Τι θα συμβεί άραγε, διερωτώνται πολλοί, στην απευκταία περίπτωση μιας πολεμικής σύγκρουσης Ελλάδας – Τουρκίας; Θα είναι αυτή μιας μικρής έκτασης σύγκρουση ή θα επεκταθεί ανεξέλεγκτα; Στις καθημερινές συζητήσεις επικρατεί η άποψη ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα επέμβουν ξανά οι Αμερικανοί. Δεν θα αφήσουν πιστεύεται οι Η.Π.Α. να υπάρξει μια γενική σύρραξη, γιατί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο κινδυνεύει άμεσα η συνοχή του ΝΑΤΟ.
Σε κάθε περίπτωση πάντως ο κόσμος πιστεύει ότι ο μεγάλος χαμένος θα είναι ξανά η Ελλάδα και κατ’ επέκταση και η Κύπρος. Μια άποψη καθόλου αυθαίρετη ασφαλώς. Το πρόσφατο παρελθόν διδάσκει ότι, όσες φορές επενέβησαν οι Αμερικανοί, ο ελληνισμός ήταν ο απόλυτος χαμένος! Κι αλίμονο στα παιδιά που πραγματικά έχασαν άδικα τη ζωή τους. Κύπρος 1974, Ίμια 1996, μη επέκταση, με «παραινέσεις» των Αμερικανών, των χωρικών μας υδάτων υποκύπτοντας στον τουρκικό εκβιασμό, αποδοχή συζήτησης ως βάσης λύσης στο Κυπριακό ενός σχεδίου τουρκικών προδιαγραφών και άλλα πολλά. Η Ελλάδα (το ίδιο και η Κύπρος) δεν είναι το αγαπημένο παιδί της Δύσης (Άγγλων, Γερμανών και Αμερικανών), το είδαμε πρόσφατα και με τα καταστροφικά μνημόνια, όπου κυριολεκτικά μας τσάκισαν. Οι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί γνωρίζουν πολύ καλά όλα τα ζητήματα, αλλά μονίμως πάσχουν από μια ηθελημένη και βολική αμνησία.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνει η ελληνική εξωτερική πολιτική προκειμένου να φέρει επιτέλους ουσιαστικά αποτελέσματα; Πρώτα απ’ όλα εγκατάλειψη πάραυτα της πολιτικής του καλού παιδιού και εφαρμογή μαχητικής διεκδίκησης και όχι απλώς ενημέρωσης. Όπως έκανε κάποτε ο Γιάννος Κρανιδιώτης. Και φυσικά όχι εφησυχασμός. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μας καταλάβουν και θα μας λάβουν σοβαρά υπόψη τους οι «σύμμαχοι». Η Ελλάδα οφείλει να έχει άποψη και θέση και για τα ευρύτερα ζητήματα. Και να αναλάβει πρωτοβουλίες θέτοντας στο περιθώριο τις «ειρηνευτικές» πρωτοβουλίες Ερντογάν. Έτσι κερδίζεις αξιοπιστία και σε εμπιστεύονται.
Αλλά για να επανέλθουμε σε αυτό με το οποίο ξεκινήσαμε. Σίγουρα το ενδεχόμενο ενός τουρκικού τυχοδιωκτισμού δεν πρέπει να αποκλειστεί. Όπως φαίνεται τελικά, το βραχύχρονο διακύβευμα είναι αν η έντονη πτώση της δημοφιλίας του προέδρου Ερντογάν στη χώρα του και η διαφαινόμενη απώλεια της εξουσίας, θα τον οδηγήσουν σε επικίνδυνες κινήσεις για εσωτερική κατανάλωση. Σοβαρά πράγματα στην οικονομία δεν μπορεί να κάνει, άρα μπορεί να επιχειρήσει ένα επεισόδιο για να ενισχύσει τη θέση του. Η Τουρκία δεν θέλει γενικευμένο πόλεμο, μπορεί όμως να επιχειρήσει μικρά τετελεσμένα που να θέτουν το δίλημμα στην Αθήνα αν πρέπει να δράσει δυναμικά. Η Τουρκία είναι μαέστρος σε κάτι τέτοια. Και όλα αυτά πρέπει να γίνουν σενάρια αντίδρασης της δικής μας πλευράς. Για να μη βρεθούμε προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
Υστερόγραφο: Σε κάθε περίπτωση καλά κάνουμε να λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας ότι οι Η.Π.Α. δεν ωχριούν μπροστά σε τίποτε προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Μόλις πρόσφατα πούλησαν με συνοπτικές διαδικασίες Κούρδους και Αφγανούς.
Μεγάλο προβληματισμό προκαλεί ακόμα η φιλοτουρκική στάση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, ο οποίος αδιάκοπα στηρίζει όλες τις επιλογές της Άγκυρας στα ελληνοτουρκικά. «Κανένας άλλος σύμμαχος του ΝΑΤΟ δεν έχει υποστεί περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις από την Τουρκία», δήλωσε χαρακτηριστικά στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, ο Γενς Στόλτενμπεργκ, αναγνωρίζοντας τις ανησυχίες της Άγκυρας και σε σχέση με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Και όλοι ξέρουμε ότι γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ = Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής!
Ερώτηση: Στην απευκταία, ίσως και ακραία περίπτωση ενός γενικευμένου πολέμου, ο άμαχος πληθυσμός σε ποια καταφύγια θα συγκεντρωθεί;
*Αναπλ. Καθηγητής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
[email protected]
Φιλελεύθερος