Εορτάζει στις 19 Μαρτίου εκάστου έτους.
Ζώσι Χρύσανθος και Δαρεία εν πόλω,
Καν εκπνέωσι, ζώντες εισδύντες βόθρω.
Χώσαν συζυγίην δεκάτη ενάτη ομόλεκτρον.
Βιογραφία
Οι Άγιοι Μάρτυρες Χρύσανθος και Δαρεία έζησαν κατά τους χρόνους του βασιλέως Νουμεριανού (243 – 284 μ.Χ.). Ο Άγιος Χρύσανθος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια και ήταν υιός επιφανούς ειδωλολάτρου, του Πολέμωνος. Όμως κατηχήθηκε στην χριστιανική πίστη από κάποιο Χριστιανό και βαπτίσθηκε. Όταν ο πατέρας του πληροφορήθηκε το γεγονός, τον φυλάκισε και, για να τον αποσπάσει από την χριστιανική πίστη, του έδωσε για γυναίκα του την ωραία Δαρεία, η οποία καταγόταν από την Αθήνα και ήταν ειδωλολάτρισσα.
Αντί όμως να προσελκύσει η Δαρεία τον σύζυγό της Χρύσανθο στην ειδωλολατρία, συνέβη το αντίθετο. Πίστεψε κι αυτή στον Χριστό και βαπτίσθηκε. Τότε τους κατήγγειλαν στον ύπαρχο Κελερίνο, ο οποίος τους παρέδωσε στον τριβούνο (διοικητή τάγματος) Κλαύδιο. Το μαρτύριο άρχισε. Αλλά η καρτερία και η επιμονή των μαρτύρων εξέπληξε τον Κλαύδιο, ο οποίος μαζί με την σύζυγό του Ιλαρία, τους υιούς του Ιάσονα και Μαύρο και τους στρατιώτες του (βλέπε ίδια ημέρα) πίστεψε στον Χριστό.
Στην συνέχεια έριξαν τους Αγίους Χρύσανθο και Δαρεία μέσα σε λάκκο και τους ενταφίασαν ζωντανούς. Ήταν το έτος 283 μ.Χ.
Απολυτίκιον
Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Οι Μάρτυρές σου Κύριε, εν τη αθλήσει αυτών, το στέφος εκομίσαντο της αφθαρσίας, εκ σου του Θεού ημών· σχόντες γαρ την ισχύν σου, τους τυράννους καθείλον· έθραυσαν και δαιμόνων τα ανίσχυρα θράση. Αυτών ταις ικεσίαις Χριστέ ο Θεός, σώσον τας ψυχάς ημών.
Έτερον Απολυτίκιον
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τη επιγνώσει, πάσαν έλιπες, πατρώαν πλάνην, και Χριστώ κατηκολούθησας Χρύσανθε, ω και προσάγεις Δαρείαν την πάνσεμνον, και συν αυτή τον αγώνα ετέλεσας. Μεθ’ ης πρέσβευε, δοθήναι τοις σε γεραίρουσι, πταισμάτων ιλασμόν και μέγα έλεος.
Έτερον Απολυτίκιον (Κατέβασμα)
Tήν σύμπνουν ξυνωρίδα των μαρτύρων τιμήσωμεν, Χρύσανθον αγνείας το άνθος και Δαρείαν την πάνσεμνον· τη πίστει ενωθέντες γαρ σεπτώς, εδείχθησαν του Λόγου κοινωνοί, εναθλήσαντες νομίμως υπέρ αυτού και σώζουσι τους ψάλλοντας· δόξα τω ενισχύσαντι υμάς, δόξα τω στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δι’ ημών πάσιν ιάματα.
Κοντάκιον
Ήχος α’. Χορός Αγγελικός.
Ως κρίνον χρυσαυγές, την οσμήν ευσεβείας, εμπνεύσας δαψιλώς, Χρύσανθε Αθλοφόρε, προς γνώσιν σωτήριον, την Δαρείαν εφείλκυσας, μεθ᾽ης ήθλησας, και τον αρχέκακον όφιν, τροπωσάμενος, προς ακηράτους παστάδας, αξίως επήρθητε.
Κάθισμα
Ήχος γ’. Την ωραιότητα.
Το ωραιότατον κάλλος επόθησας και τα ορώμενα κάλλη παρέδραμες, και προσηγάγω τω Χριστώ, χρυσέοις Μαρτυς λόγοις σου, Χρύσανθε μακάριε, την Δαρείαν την ένδοξον, άθλους διανύσασαν, και τυράννους αισχύνασαν, μεθ’ ης ημών μνημόνευσε πάντων, των πίστει τελούντων την μνήμην υμών.
Μεγαλυνάριον
Σύμφρονες ομόζυγοι Αθληταί, οι του Ζωοδότου, πειθαρχήσαντες τω ζυγώ, χαίρετε απαύστως, Χρύσανθε και Δαρεία, της παγκαλούς αγνείας, τερπνά αλάβαστρα.
Οπτικοακουστικό Υλικό
Ακούστε το απολυτίκιο!
Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Πηγή: saint.gr