Έλληνας στρατιωτικός που υπηρέτησε στο Αφγανιστάν διηγείται στο ..gr
όσα έζησε στο στρατόπεδο των Νατοϊκών δυνάμεων, λίγα χιλιόμετρα μακριά από το
αεροδρόμιο, όπου εκτυλίχθηκαν σκηνές φρίκης τον περασμένο Αύγουστο, μετά την
κατάληψη της πρωτεύουσας από τους Ταλιμπάν.
Μία ακόμη μαύρη σελίδα στην Ιστορία του πολύπαθου Αφγανιστάν γράφτηκε τον
Αύγουστο του 2021, όταν οι Ταλιμπάν μπήκαν στην Καμπούλ, ανακτώντας τον έλεγχο
της χώρας μετά από 20 χρόνια. Στις 15 Αυγούστου ο φόβος για το άγνωστο
πλημμύρισε και πάλι τις ψυχές εκατομμυρίων Αφγανών.
Σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, βρισκόταν η
στρατιωτική βάση των Αμερικανών, όπου από το 2001 -όταν οι ΗΠΑ εισέβαλαν στο
Αφγανιστάν – στρατιωτικές δυνάμεις από διάφορα Έθνη, που ανταποκρίθηκαν στο
κάλεσμα του ΝΑΤΟ, επιχείρησαν να βάλουν ένα τέλος στην τρομοκρατία των
Ταλιμπάν.
Η Ελλάδα για αρκετά χρόνια είχε «εκπροσώπους» τόσο στην εν λόγω στρατιωτική
βάση, όσο και έξω από αυτή. Το ..gr επικοινώνησε με Έλληνα στρατιώτη –
ο οποίος δεν επιθυμεί να κατανομαστεί – που υπηρέτησε για 8 περίπου μήνες στο
Αφγανιστάν και έζησε τον κίνδυνο, συμμετέχοντας σε αποστολές υποστήριξης
ειρήνης.
«Για περισσότερους από 7 μήνες, όταν η Ελλάδα είχε παρουσία στο Αφγανιστάν,
βρισκόμουν στην αμερικανική βάση, πολύ κοντά στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, εκεί,
όπου τον περασμένο Αύγουστο παρακολουθήσαμε σοκαριστικές σκηνές. Βλέποντας τον
κόσμο να κρέμεται από το αεροπλάνο για να σωθεί, σκέφτηκα ότι θα μπορούσαν να
είναι στη θέση τους οι Αφγανοί με τους οποίους συνεργαζόμασταν τόσο καιρό»,
λέει στο ..gr o Έλληνας στρατιωτικός και περιγράφει όσα έζησε κατά τη
διάρκεια της θητείας του εκεί.
«Μας είπαν πως για 200 μέτρα είμαστε μόνοι μας»
«Ζούσα στο αμερικανικό στρατόπεδο όλους αυτούς τους μήνες. Συνυπήρχαμε με τις
άλλες ειρηνευτικές δυνάμεις, όπως και με την αφγανική αεροπορία. Σπάνια έπρεπε
να βγούμε έξω στην Καμπούλ, οπότε νιώθαμε μία ασφάλεια. Όμως ο φόβος ήταν
εκεί, μία βομβιστική επίθεση, ένας Καμικάζι θα μπορούσαν να μας θερίσουν ανά
πάσα στιγμή, τα πράγματα ήταν ρευστά», λέει και περιγράφει τη στιγμή που
προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ.
«Οι πρώτες ώρες στην Καμπούλ ήταν ίσως και οι πιο δυνατές. Προσγειωθήκαμε στο
αεροδρόμιο, εκεί όπου είδατε μέσα από φωτογραφίες και βίντεο χιλιάδες Αφγανούς
να προσπαθούν να σκαρφαλώσουν σε αεροπλάνα για να σωθούν από τη Σαρία και τη
μανία των Ταλιμπάν. Προσγειωνόμαστε και τότε μας λένε. Για τα επόμενα 200
μέτρα είστε μόνοι σας και πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Μιλούσαν για
ένα τυφλό σημείο στην ουσία εκτός στρατοπέδου, που θα μπορούσαμε να γίναμε
στόχοι. Ευτυχώς στην περίπτωσή μας κύλησαν όλα ομαλά και μεταφερθήκαμε με
ασφάλεια στη βάση», λέει στο ..gr ο Έλληνας στρατιωτικός.
«Εντάσεις υπήρχαν και τότε»
Αν και η αμερικανική παρουσία στο Αφγανιστάν ήταν ισχυρή, οι βομβιστικές
επιθέσεις ήταν αρκετά συχνές, με στρατιωτικούς να γίνονται στόχοι. «Εντάσεις
υπήρχαν όλο αυτόν καιρό που ήμουν στο Αφγανιστάν, ακούγαμε τις εκρήξεις. Ανά
20 μέρες υπήρχε και για ένα περιστατικό, μία ενέδρα, μία έκρηξη. Κάποιες
αφορούσαν ξένες δυνάμεις και κάποιες άλλες επιθέσεις σε Αφγανούς. Οι Ταλιμπάν
λειτουργούσαν σαν αντάρτες, έπιαναν κάποιον κυβερνητικό και του έλεγαν ή πας
και κάνεις τη βομβιστική επίθεση ή σου σκοτώνω το παιδί», τονίζει και
σημειώνει πως μέσα στην στρατιωτική βάση δεν συζητούσαν ποτέ για τις
επιχειρήσεις τους.
«Ήμασταν επιφυλακτικοί ο ένας με τον άλλον»
«Βρισκόμασταν στην ίδια βάση για τον ίδιο σκοπό, ωστόσο όλοι ήμασταν
επιφυλακτικοί. Σε μία ξένη χώρα που επικρατεί μία ρευστή κατάσταση, δεν
μπορείς να εμπιστεύεσαι απολύτως τον άλλον, ακόμα και αν του μιλάς κάθε μέρα.
Γενικά είχαμε τα νώτα μας φυλαγμένα, ακόμα και αν κάποιος από το στρατόπεδο
δεχόταν μία επίθεση, δεν συζητούσε μαζί μας για το μέρος ή τις συνθήκες κάτω
από τις οποίες έγινε αυτή. Σκεφτείτε ότι μέσα στη βάση υπήρχε και προσωπικό
από το Αφγανιστάν, δεν μπορούσες να είσαι σίγουρος ότι δεν θα αποκάλυπτε
κάποια μυστικά ή δεν είχε σχέσεις με τους Ταλιμπάν», προσθέτει.
«Υπήρχε πολλή φτώχεια»
«Από την παραμονή μου εκεί εκτίμησα πολλά πράγματα, γιατί είδα φτώχεια, πολλή
φτώχεια. Αυτό που είναι ασήμαντο και δεδομένο για εμάς, για την πλειοψηφία των
Αφγανών δεν είναι. Ένα κομμάτι σοκολάτας, ένα αναψυκτικό ήταν για αυτούς σαν
να τους προσφέρεις κάτι πολύ πολύτιμο. Αγόραζα για παράδειγμα 5 αναψυκτικά και
τα έδινα στον Αφγανό που δούλευε στο μαγειρείο και ήταν πραγματικά χαρούμενος.
Ήταν ψυχοφθόρο και για εμάς», λέει. «Πολλοί ήταν εκείνοι που ήθελαν από τότε
να φύγουν από τη χώρα τους γιατί δεν γνώριζαν αν κάποια στιγμή – όπερ και
εγένετο – τα πράγματα πάρουν άλλη τροπή και γυρίσουν στο προηγούμενο καθεστώς.
Προσπαθούσαν να εξοικειωθούν με τον δυτικό τρόπο ζωής και να πάρουν την
πολυπόθητη visa που θα τους εξασφαλίσει αυτό που τους έλειπε περισσότερο… η
ασφάλεια, το να κοιμάσαι το βράδυ ήσυχος», καταλήγει ο Έλληνας στρατιωτικός.
Το χρονικό της κατάληψης του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν
14 Απριλίου: Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοινώνει ότι τα αμερικανικά
στρατεύματα θα αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν ξεκινώντας από την 1η Μαΐου,
ολοκληρώνοντας την απόσυρσή τους στις 11 Σεπτεμβρίου.
4 Μαΐου: Οι μαχητές των Ταλιμπάν εξαπολύουν μεγάλη επίθεση κατά των αφγανικών
δυνάμεων στη νότια επαρχία Χελμάντ. Επιτίθενται επίσης σε τουλάχιστον άλλες
έξι επαρχίες.
11 Μαΐου: Οι Ταλιμπάν καταλαμβάνουν την περιοχή Νερκ λίγο έξω από την
πρωτεύουσα Καμπούλ, καθώς η βία εντείνεται σε όλη τη χώρα.
7 Ιουνίου: Ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι περισσότεροι από
150 Αφγανοί στρατιώτες χάνουν τη ζωή τους κάθε 24 ώρες καθώς οι μάχες
επιδεινώνονται. Προσθέτουν ότι οι μάχες μαίνονται σε 26 από τις 34 επαρχίες
της χώρας.
22 Ιουνίου: Οι μαχητές των Ταλιμπάν εξαπολύουν μια σειρά επιθέσεων στο βόρειο
τμήμα της χώρας, μακριά από τα παραδοσιακά οχυρά τους στο νότο. Ο απεσταλμένος
του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν δήλωσε ότι έχουν καταλάβει περισσότερες από 50 από
τις 370 περιοχές.
2 Ιουλίου: Τα αμερικανικά στρατεύματα αποσύρονται αθόρυβα από την κύρια
στρατιωτική τους βάση στο Αφγανιστάν, την αεροπορική Βάση Μπαγκράμ, σε
απόσταση μίας ώρας με το αυτοκίνητο από την Καμπούλ. Κίνηση που τερματίζει
ουσιαστικά τη συμμετοχή των ΗΠΑ στον πόλεμο.
5 Ιουλίου: Οι Ταλιμπάν ανακοινώνουν ότι θα μπορούσαν να υποβάλουν γραπτή
πρόταση ειρήνης στην αφγανική κυβέρνηση τον Αύγουστο.
21 Ιουλίου: Οι Ταλιμπάν ανακοινώνουν πως ελέγχουν περίπου τις μισές περιοχές
της χώρας, σύμφωνα με τον ανώτερο στρατηγό των ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας την
κλίμακα και την ταχύτητα της προέλασής τους.
25 Ιουλίου: Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται να συνεχίσουν να υποστηρίζουν τα
αφγανικά στρατεύματα «τις επόμενες εβδομάδες» με εντατικοποιημένες αεροπορικές
επιδρομές για να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των Ταλιμπάν.
26 Ιουλίου – Τα Ηνωμένα Έθνη αναφέρουν ότι σχεδόν 2.400 Αφγανοί πολίτες
σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν τον Μάιο και τον Ιούνιο σε λόγω της κλιμακούμενης
βία, ο υψηλότερος αριθμός για αυτούς τους συγκεκριμένους μήνες από το 2009.
6 Αυγούστου: Το Ζαράντζ στα νότια της χώρας γίνεται η πρώτη επαρχιακή
πρωτεύουσα που πέφτει στα χέρια των Ταλιμπάν εδώ και χρόνια. Πολλές ακόμη θα
ακολουθήσουν τις επόμενες ημέρες, συμπεριλαμβανομένης της πόλης Κουντούζ στα
βόρεια.
13 Αυγούστου – Τέσσερις ακόμη επαρχιακές πρωτεύουσες πέφτουν σε μια μέρα,
συμπεριλαμβανομένης της Κανταχάρ, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας και
«πνευματικής πατρίδας» των Ταλιμπάν. Στα δυτικά, μια άλλη πόλη -κλειδί, η
Χεράτ, κατακλύζεται και ο βετεράνος διοικητής Μοχάμαντ Ισμαήλ Χαν, ένας από
τους εμβληματικούς εχθρούς των Ταλιμπάν, αιχμαλωτίζεται.
14 Αυγούστου: Οι Ταλιμπάν καταλαμβάνουν τη μεγάλη πόλη Μαζάρ – i – Sharif και,
με μικρή αντίσταση, το Πουλ – ε – Αλαμ, πρωτεύουσα της επαρχίας Λογκάρ, μόλις
70 χιλιόμετρα νότια της Καμπούλ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες στέλνουν περισσότερα
στρατεύματα για να βοηθήσουν στην απομάκρυνση των αμάχων τους από την Καμπούλ,
καθώς ο Αφγανός πρόεδρος Ασράφ Γκανί λέει ότι διαβουλεύεται με τοπικούς και
διεθνείς εταίρους για τα επόμενα βήματα.
15 Αυγούστου: Οι Ταλιμπάν καταλαμβάνουν τη Τζαλαλαμπάντ χωρίς μάχη,
περικυκλώνοντας ουσιαστικά την Καμπούλ.
15 Αυγούστου: Μαχητές Ταλιμπάν εισέρχονται στην Καμπούλ, καθώς οι Ηνωμένες
Πολιτείες απομακρύνουν διπλωμάτες από την πρεσβεία τους με ελικόπτερο.