Ανεβαίνει η ανησυχία της Μόσχας για την αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας επί
της τουρκόφωνης, αλλά χριστιανικής μειονότητας των Γκαγκαούζων στη Μολδαβία.
Όπως αναφέρει η Ahval, η μειονότητα που αριθμοί περί τις 125.000 άτομα, στο
παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί από τη Ρωσία ως μοχλός πίεσης προς τη Μολδαβία,
για να ανασχεθούν οι όποιες προσπάθειες της πρώην σοβιετικής Δημοκρατίας για
ένταξη στο ΝΑΤΟ ή την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όμως πλέον η Μόσχα ανησυχεί για την ολοένα και αυξανόμενη επιρροή της Άγκυρας
στους Γκαγκαούζους.
Σε μια προσπάθεια να απωθήσει τον τουρκικό παράγοντα, η Ρωσία ξεκίνησε να
παίζει το “χαρτί” της περίπλοκης ιστορίας των Γκαγκαούζων σε σχέση με την
Οθωμανική αυτοκρατορία, τονίζοντας στη μειονότητα ότι το συμφέρον της
βρίσκεται σε μια ισχυρή σχέση με τη Μόσχα και όχι με την Άγκυρα.
Η Ρωσία υποστήριζε τα αιτήματα των Γκαγκαούζων για αυτονομία ή ακόμα και
ανεξαρτησία, κάθε φορά που η Μολδαβία πίεζε για την επανένταξη της
αποσχισθείσας περιοχής της Υπερδνειστερίας, που βρίσκεται στα χέρια ρωσόφιλων
δυνάμεων. Πλέον εκφράζονται φόβοι ότι η Μόσχα μπορεί να χάσει αυτόν το μοχλό
πίεσης.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια ώρα που η σχέση συνεργασίας ανάμεσα στη Ρωσία
και την Τουρκία τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία, ενώ η
Τουρκία (μέσω του Αζερμπαϊτζάν) έβαλε πόδι στο νότιο Καύκασο.
Σύμφωνα με την Ahval, είναι πλέον ορατό ότι η Τουρκία δείχνει πρόθυμη να δρα
αυτόνομα στη Μολδαβία, χωρίς τη συγκατάθεση της Μόσχας. Σύμφωνα με τον Vasily
Alekseyev, έναν Ρώσο ειδικό στα θέματα της Τουρκίας, αυτές οι κινήσεις της
Άγκυρας αποτελούν πραγματικό κίνδυνο για τα ρωσικά συμφέροντα.
Η Τουρκία παρέχει βοήθεια στους Γκαγκαούζους υπό τη μορφή υποδομών και
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, με στόχο σύμφωνα με τον Alekseyev να τους θέσει υπό
τον έλεγχο της σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Επίσης η Άγκυρα έχει
δημιουργήσει γενικό προξενείο στο Κομράτ, την πρωτεύουσα της αυτόνομης
περιοχής της Γκουγκουαζίας στη Μολδαβία. Η Άγκυρα παράλληλα προωθεί επενδυτικά
προγράμματα στην περιοχή, καθώς και προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών.
Μάλιστα υπάρχουν σχέδια για προώθηση περισσότερων Γκαγκαούζων φοιτητών στο
κρατικό πανεπιστήμιο του Μπακού στο Αζερμπαϊτζάν, καθώς και σε άλλα
πανεπιστήμια τουρκογενών κρατών της κεντρικής Ασίας, σε μια προσπάθεια
προώθησης του “Τουρκικού Κόσμου” στην περιοχή της Ευρασίας.
Σύμφωνα με τον Alekseyev κάτι τέτοιο θα υπονόμευε την ένταξη των Γκαγκαούζων-
οι οποίοι κατά πλειοψηφία μιλάνε ρωσικά- στον “Ρωσικό Κόσμο” που θέλει ο
πρόεδρος Πούτιν.
Η Μόσχα κινείται σε τρία μέτωπα για να ανακόψει την τουρκική διείσδυση στους
Γκαγκαούζους: Πρώτον, υπενθυμίζοντας τους τις δυσκολίες που βίωσαν κάτω από
τον Οθωμανικό ζυγό. Δεύτερον, τονίζοντας τους ότι οι δεσμοί με τη Ρωσία τους
παρέχουν τις καλύτερες πιθανότητες για να αντεπεξέλθουν της πανδημίας του
κορονοϊού. Τρίτο και βασικότερο, οι υπαινιγμοί της Μόσχας ότι μπορεί να
υπάρξουν εξελίξεις για τους Γκαγκαούζους, που δεν θα αφορούν μόνο αυτούς της
Μολδαβίας, αλλά και της Ουκρανίας.
Πάντως από αυτή την περιπλεγμένη κατάσταση, πιθανώς η Μολδαβία να αποκομίσει
κάποιο κέρδος- ευκολότερες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για το θέμα της
Υπερδνειστερίας, ή μεγαλύτερη ευκολία για να προσεγγίσει στο μέλλον τη Δύση.
