Συνεχίζεται σήμερα η επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών με αντικείμενο το θεσμικό πλαίσιο για την τηλεργασίας, με την ακρόαση εξωκοινοβουλευτικών.
Δείτε το σχέδιο νόμου
Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε την περασμένη εβδομάδα αφορά όλους τους φορείς του δημοσίου τομέα, καθώς και τις ΔΕΚΟ. Εξαιρούνται όσοι η φύση της εργασίας τους επιβάλλει τη φυσική παρουσία στην υπηρεσία, καθώς και το εκπαιδευτικό προσωπικό και οι εκπαιδευτές σε όλες τις δομές κάθε βαθμίδας εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Η τηλεργασία έχει οικειοθελή χαρακτήρα για τον φορέα και τον τηλεργαζόμενο. Είναι υποχρεωτική εφόσον το ζητήσει η υπηρεσία σε περίπτωση κινδύνου της δημόσιας υγείας και εκτάκτων συνθηκών, όπως είναι η σημερινή.
Μισθοί και ωράρια εργασίας δεν επηρεάζονται, καθώς οι τηλεργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις με τους υπαλλήλους που εργάζονται με φυσική παρουσία στο γραφείο.
Ορίζεται ότι από απόσταση μπορεί να εργαστεί το 25% των υπαλλήλων ανά Διεύθυνση ή Αυτοτελές Τμήμα του φορέα, ενώ με απόφαση του υπουργού οΕσωτερικών, ύστερα από αιτιολογημένο αίτημα του φορέα, το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί έως το 50%.
Η τηλεργασία παρέχεται σε καθορισμένες ημέρες ανά εβδομάδα και μήνα και δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 44 εργάσιμες ημέρες ανά ημερολογιακό έτος, οι οποίες λαμβάνονται υποχρεωτικά μέσα σε διάστημα τριών μηνών. Αποκλείεται η τηλεργασία το διάστημα από τις 15 Ιουλίου έως τις 31 Αυγούστου, ενώ μπορεί να παρασχεθεί από το σπίτι ή από άλλο σταθερό χώρο, στην Ελλάδα αλλά και στις άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ ο εξοπλισμός παρέχεται από την υπηρεσία που είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση και επισκευή του. Προβλέπεται επίσης ότι ο φορέας αναλαμβάνει να διασφαλίσει την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που χρησιμοποιούνται και υποβάλλονται από τον τηλεργαζόμενο. Ο τελευταίος έχει το δικαίωμα της αποσύνδεσης, δηλαδή μετά τη λήξη του ωραρίου και να μην «ενοχλείται» περαιτέρω από την υπηρεσία του.
Η χρήση κάμερας που είναι ενσωματωμένη στη συσκευή τηλεργασίας δεν επιτρέπεται κατά τη διενέργεια τηλεδιασκέψεων ή για τον έλεγχο της απόδοσης του τηλεργαζόμενου, εκτός κι΄ αν επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της εργασίας που παρέχει ο φορέας.
Αλλαγές που ήρθαν για να μείνουν
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αττικής πριν τον Μάρτιο του 2020 και το 1ο lockdown μόνο ένας στους έξι (17%) Έλληνες είχε εμπειρία τηλεργασίας.
Οι άνδρες είχαν λίγο μεγαλύτερη εμπειρία τηλεργασίας από τις γυναίκες. Οι κάτοικοι των κωμοπόλεων και των μικρών πόλεων είχαν μεγαλύτερη εμπειρία από τους κατοίκους των χωριών και των μεγάλων αστικών κέντρων. Παράλληλα, εργαζόμενοι υψηλού μορφωτικού επιπέδου είχαν σημαντικά μεγαλύτερη εμπειρία από εργαζομένους χαμηλότερου επιπέδου, ενώ άτομα με αναπηρίες είχαν πολύ μεγαλύτερη εμπειρία από τα άτομα με άλλα προβλήματα υγείας και ακόμα μεγαλύτερη από άτομα χωρίς προβλήματα. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι είχαν μεγαλύτερη εμπειρία από άλλες κατηγορίες εργαζομένων. Οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι 36-65 χρόνων και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι 18-35 χρόνων είχαν τη μεγαλύτερη εμπειρία στον κλάδο τους.
Με την πανδημία το 45,8% των πολιτών «αναγκάστηκε» να εργαστεί αρκετές φορές εξ αποστάσεως, το 22,2% μερικές φορές και το 32% δεν χρειάστηκε ή δεν μπόρεσε να τηλεργαστεί, δηλαδή σχεδόν το 70% των εργαζομένων εργάστηκε εξ αποστάσεως.
Οι απόψεις όσων τηλεργάστηκαν για τη νέα αυτή μορφή εργασίας είναι μάλλον μοιρασμένες ως προς τον βαθμό δυσκολίας της αν και οι περισσότεροι φαίνεται να προτιμούν την παραδοσιακή μορφή.
Το 12,8% των εργαζομένων με τηλεργασία τη θεωρεί πολύ εύκολη και το 17,7% εύκολη, δηλαδή εργάζεται χωρίς κανένα άγχος ή πρόβλημα. Ουσιαστικά, το 30,5% των εργαζομένων με τηλεργασία δεν έχουν κανένα πρόβλημα στην πραγματοποίησή της. Περίπου το ίδιο ποσοστό (31,9%) τη θεωρεί μέτριας ευκολίας/δυσκολίας, με την εκτίμηση ότι δεν είναι εύκολη, αλλά καταφέρνουν με κάποια προσπάθεια να τηλεργαστούν και οι υπόλοιποι, σε ποσοστό 37,6%, τη θεωρούν δύσκολη έως αδύνατη.
Από αυτούς που τηλεργάστηκαν μόνον το 12,4% επιθυμεί να συνεχίσει να τηλεργάζεται σε πλήρες ωράριο και το 47,4% δήλωσε ότι δεν το επιθυμεί. Τέσσερις στους δέκα (40,2%) δήλωσαν ότι θα μπορούσαν να συνεχίσουν να τηλεργάζονται ανάλογα με τις συνθήκες και τους όρους εργασίας.
Τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην έρευνα του Πανεπιστημίου συλλέχθηκαν από όλη τη χώρα, από όλες τις διοικητικές περιφέρειες, από μικρά χωριά έως μεγάλες πόλεις, από όλες τις ηλικίες 12 έως 98 ετών, όλες τις εθνικότητες, όλα τα εκπαιδευτικά επίπεδα και τις επαγγελματικές κατηγορίες, και όλα τα θρησκευτικά δόγματα. Τα ερωτηματολόγια ήταν ηλεκτρονικά και ανώνυμα. Από τα ληφθέντα αξιοποιήσιμα ήταν τα 5.693.
Αν και οι εργαζόμενοι, αλλά και οι εργοδότες είναι ακόμα αβέβαιοι και αισθάνονται ανασφαλείς απέναντι στην εξ’ αποστάσεως εργασία, φαίνεται ξεκάθαρα πλέον σε διεθνείς μελέτες ότι η πανδημία έδειξε ένα νέο δρόμο και σε αυτόν τον τομέα και ότι το εργασιακό τοπίο έχει αλλάξει ανεπιστρεπτί.
Μεγάλη έρευνα στις ΗΠΑ τον Δεκέμβριο του 2020 έδειξε ότι το 38% των οικονομικών δραστηριοτήτων μπορεί να πραγματοποιηθεί εκτός του τόπου φυσικής εργασίας. Ήδη η τηλεργασία πραγματοποιείται ήδη σε μόνιμη βάση, σε Ολλανδία και Σουηδία πάνω από 37%, στο Λουξεμβούργο 33%, στη Φιλανδία 32%, στη Δανία 28% και στο Ηνωμένο Βασίλειο 26%