Βασίλειος Λ. Κωνσταντινόπουλος
Καθηγητής Πανεπιστημίου, [email protected]
Η στρατηγική αποχώρηση των ΗΠΑ από την Ανατολική Μεσόγειο έδωσε την ευκαιρία στον σουλτάνο, με την επίνευση βέβαια της Ουάσινγκτον, να καλύψει το κενό κυριαρχίας στην περιοχή μετά την απροθυμία της Ευρώπης και ιδίως της Γαλλίας να ασκήσει προβολή της ισχύος της και ουσιαστικά να απαγορεύσει στον Ερντογάν να αναπτύξει τα σχέδιά του σε βάρος των κρατών της περιοχής. Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα ανέτοιμη στρατιωτικά για μία εκτεταμένη και αποφασιστική υπεράσπιση του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας-Κύπρου, αν και εγγυήτρια δύναμη με αυξημένο μάλιστα ηθικό χρέος, θεάται αμήχανα τις πρωτοβουλίες του Ερντογάν μη μπορώντας να προβλέψει τις κινήσεις και τους τακτικισμούς που ο Ερντογάν εντέχνως παίζει στη σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου.
Αυτά ακριβώς διαπιστώνοντας ο Ερντογάν, όπως ακριβώς ο Χίτλερ στη δεκαετία του 1930, απειλεί και εκβιάζει, υποχωρεί και επιστρέφει, φωνασκεί και χλευάζει τους ευρωπαίους συμμάχους μας, παίζοντας το παιγνίδι του ποντικού με τη γάτα. Γνωρίζει άλλωστε ότι οι γρυλισμοί των Ευρωπαίων δεν πρόκειται να μετουσιωθούν σε στρατιωτικά κτυπήματα, αλλά ούτε και σε σοβαρές οικονομικές κυρώσεις, οι οποίες, για να επιβληθούν, απαιτούν ομοφωνία, που δεν υπάρχει και συναίνεση της Γερμανίας, που δεν πρόκειται να υπάρξει. Ο σουλτάνος έχει τη γνώμη ότι, υιοθετώντας την τακτική που ακολούθησε ο Χίτλερ στην περίπτωση της Τσεχοσλοβακίας το 1938, θα κατορθώσει να επιβάλει τους όρους του στην περίπτωση του Καστελορίζου, δηλαδή μειωμένη επήρειά του στην ΑΟΖ, πράγμα που φαίνεται πως αρκετοί Ευρωπαίοι -ίσως και Έλληνες- πολιτικοί αποδέχονται, για να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης.
Το ανησυχητικό είναι ότι η ελληνική πολιτική δεν έχει αντιληφθεί το βάθος, το εύρος και τη σκόπευση της τουρκικής στρατηγικής προσπαθώντας να δικαιολογήσει την άγνοιά της αυτή πίσω από το αστείο επιχείρημα ότι ο σουλτάνος είναι απρόβλεπτος. Δεν είναι όμως ο σουλτάνος απρόβλεπτος, αλλά οι δικές μας αναλύσεις ανεπαρκείς στο να προβλέψουν τις κινήσεις του σουλτάνου. Μερικοί οξυδερκείς αναλυτές βέβαια είχαν προβλέψει την επιστροφή του Ορούτς Ρέις, όπως αναμενόταν από πολλού χρόνου και η καταπάτηση των Βαρωσίων και ο εποικισμός της Αμμοχώστου, ενέργειες που είχαν προαναγγελθεί από τον Ερντογάν, όπως επίσης είχε προαναγγελθεί η μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τέμενος• και έπεται συνέχεια στο γκριζάρισμα του Αιγαίου και στους αδελφούς μουσουλμάνους της Θράκης.
Δυστυχώς ο Ερντογάν έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων και εμείς τον ακολουθούμε ασθμαίνοντας, χωρίς να μπορούμε να προβλέψουμε τις τακτικές του κινήσεις. Όπως αποδείχθηκε από τη δημοσίευση του επιτελικού σχεδίου «Βαριοπούλα» το 2010, το τουρκικό σχέδιο επίθεσης στον Έβρο ήταν πολύ πιο προωθημένο από τη δική μας αμυντική αντίληψη, αφού, απέναντι στη στατική μας οργάνωση, οι Τούρκοι προέβλεπαν την κατάληψη του βορείου Έβρου εκ των όπισθεν με αεροκίνητες δυνάμεις και ταυτόχρονη παραβίαση της βουλγαρικής ουδετερότητας, όπως είχε συμβεί με την παραβίαση της ουδετερότητας του Βελγίου στο γερμανικό σχέδιο Schlieffen του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ευτυχώς που η αποκάλυψη αυτή αφύπνισε τους Έλληνες επιτελείς για μια σημαντική αναδιάταξη των δυνάμεών μας στον Έβρο. Και πάλι υπολειπόμαστε σε αρματικό δυναμικό και βέβαια στην αντιμετώπιση νέων κρίσιμων απειλών, όπως τα χιλιάδες οπλισμένα drones της Τουρκίας που θα εξαπολυθούν σε επιθέσεις κορεσμού στα νησιά μας. Θέλουμε να τονίσουμε και πάλι ότι η μόνη αξιόπιστη απάντηση είναι η ενίσχυση της αεροπορίας μας και όχι μόνο με 20 Rafale, αλλά με υπερδιπλάσια, με επιπρόσθετες φρεγάτες, αρματικό δυναμικό και πυραυλικά συστήματα.
Η πρόσκαιρη και επιπόλαια, όπως αποδείχθηκε, ευφορία που προέκυψε από την έλευση Πομπέο, επίσκεψη στην οποία αποδόθηκε η αποχώρηση του τουρκικού ερευνητικού σκάφους, δεν απέφερε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, αφού αυτή οφειλόταν σε προφανείς προεκλογικούς λόγους και δεν συνοδεύθηκε ούτε από αμερικανική προσφορά, αλλά ούτε και από ελληνική απαίτηση για άμεση παράδοση 400 αρμάτων μάχης Abrams, ισάριθμων ΤΟΜΑ Bradley και μιας μοίρας 25 αεροσκαφών F15.
Πρέπει να καταλάβουμε ως Έλληνες ότι ο εχθρός είναι μπροστά μας, είναι ισχυρός και βέβαια πρέπει να μας γίνει συνείδηση ότι δεν θα έλθουν ευρωπαίοι αλληλέγγυοι σύμμαχοι να πολεμήσουν για εμάς στο Αιγαίο ή την Ανατολική Μεσόγειο. Μόνοι μας θα τον αντιμετωπίσουμε και γι’ αυτό πρέπει να ετοιμαζόμαστε γρήγορα, μεθοδικά και υπεύθυνα. Η επανάσταση του 1821 ας είναι λαμπρό παράδειγμα προς μίμηση.
