Στίς 2 Φεβρουαρίου η Εκκλησία μας τιμά και γιορτάζει την Υπαπαντή του Κυρίου μας, τον Σαραντισμό ή Εκκλησιασμό, όπως αλλιώς λέγεται.
Δεσποτική αλλά καί θεομητορική γιορτή. «Ο παλαιός των ήμερων, νηπιάσας σαρκί, υπό Μητρός Παρθένου τω Ιερώ προσάγεται…». Υπέροχη τρυφερή σκηνή, ασύλληπτο το νόημα της, ιεροπρεπής η κίνηση. Αυτή την τρυφερή στιγμή της θείας οικογένειας επέλεξε η Εκκλησία για να τιμήσει το ιερό πρόσωπο της Μητέρας.
Δυστυχώς, όμως, από τις αρχές του περασμένου αιώνα, το 1907, καθιερώθηκε με ανορθόδοξο τρόπο η γιορτή της μητέρας τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, μέρα θανάτου της μητέρας της αμερικανίδας Άννας Τζέρβις, η οποία τιμώντας τη μνήμη της δικής της μητέρας κατόρθωσε να την επιβάλλει διεθνώς.
Σαράντα, λοιπόν, μέρες από την κατά σάρκα Γέννηση Του ο Χριστός προσφέρθηκε στό Ναό, σύμφωνα με τα καθιερωμένα από το Νόμο. Και επειδή εκεί στοΝαό του έγινε υποδοχή από πνευματοκίνητους ανθρώπους και μάλιστα, επειδή ο άγιος Συμεών τον πήρε στήν αγκαλιά του, γι’ αυτό και λέγεται Υπαπαντή. Η λέξη προέρχεται από τό ρήμα «υπαντάω» καί σημαίνει έρχομαι σε συνάντηση κάποιου.
Γιατί όμως η Παναγία Παρθένος ήλθε στο ναό τών Ιεροσολύμων κατά την Υπαπαντή; Ο Ευαγγελιστής Λουκάς σημειώνει σχετικά: «Καί ότε επλήσθησαν αι ημέραι του καθαρισμού αυτών κατά τον νόμον Μωϋσέως, ανήγαγον αυτόν εις Ιεροσόλυμα παραστήναι τω Κυρίω». Οιί ήμερες του καθαρισμού αφορούν τούς ανθρώπους που γεννούν παιδιά με φυσικό τρόπο. Και οι αγιότερες πράξεις έχουν κάποιο μόλυσμα αμαρτίας. Ό τοκετός είναι μεν μια άγια πράξις, έχει όμως και αυτός τό στοιχείο του μολυσμού. Γι’αύτό καί ή γυναίκα σαράντα ημέρες μετά τή γέννα έρχεται στό Ναό και παίρνει την ευχή του Καθαρισμού, του Σαραντισμού.
Είχε ανάγκη καθαρισμού και ή Παναγία; Άπαγε της βλασφημίας! Η Παναγία γέννησε ασπόρως καί αρρύπως, υπερφυσικά, χωρίς ίχνος μολυσμού. Ήταν καθαρή και πρίν από τη γέννα και κατά την ώρα της γέννας και μετά τη γέννα. Είναι Πανάμωμος καί Αειπάρθενος. Τότε γιατί ήρθε στο Ναό; Για λόγους υπακοής στο Νόμο του Θεού. Καί στό σημείο αυτό ο Ιησούς «νόμον εκπληροί».
«Ετσι μας διδάσκει, ότι δέ χωρεί επιλογή στο Νόμο του Θεου. Λέγει χαρακτηριστικά ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Ότε επλήσθησαν αι ημέραι του καθαρισμού… Τίνων αυτών; Περί των τεκόντων άμα δε και των εν συνδυασμώ τικτομένων ο του νόμου λόγος, ώς δεομένων καθάρσεως… Όπου δε ου τεκόντες, άλλά τεκούσα ήν μόνη καί αύτη Παρθένος και παιδός τόκος ασπόρως συλληφθέντος, πάντως ουκ ην χρεία καθαρισμού, αλλ’ υπακοής ην έργον και τούτο, επαναγαγούσης την παρακούσασαν φύσιν και της δια την παρακοήν απαγούσης ευθύνης».
Η μητρότητα είναι θέμα υπακοής στο νόμο του Θεού. Αποτελεί δε ευλογία του Θεού στη γυναίκα.
Ένας άλλος λόγος για τον όποιον ήρθε η Παναγία στο Ναό είναι η ευλογία. Ο πρεσβύτης Συμεών παίρνει στα χέρια του τον ευλογημένο καρπό της κοιλίας της Παρθένου καί «ευλόγησεν αυτούς». Η Παναγία είναι Μητέρα των μητέρων, η πιο ευλογημένη Μητέρα του Κόσμου. Της το βεβαίωσε πρώτη η εξαδέρφη της Ελισάβετ: «ευλογημένη συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου». Ευλογημένη είναι κάθε μητέρα, που βλέπει στα μάτια του παιδιού της να καθρεπτίζεται ο Ουρανός. Ασφαλώς ευλογημένη μητέρα είναι εκείνη, που θεωρεί τον «καρπόν της κοιλίας της ευλογημένον», που θεωρεί ευλογία τη μητρότητα. Οι νέες κοπέλες πρέπει να διδαχθούν πριν παντρευτούν, ότι η μητρότητα είναι μια λειτουργία.
Παραπονιούνται οι γυναίκες, διότι έχουν αποκλειστεί από τήν ιεροσύνη. Αλλά η γυναίκα είναι ιέρεια, πού ιερουργεί ένα μεγάλο μυστήριο: το μυστήριο της ζωής! Η γυναίκα είναι τιμημένη από τον Θεό με ρόλο ιερότερο από το ρόλο του ανδρός. Όσοι εν ονόματι κάποιας εσφαλμένης ισότητας των δυό φύλων θέλουν να ισοπεδώσουν τους ρόλους του άνδρα και της γυναίκας λησμονούν τη λειτουργικότητα τη γυναικείας φύσεως. Άνδρας καί γυναίκα είναι με ισότιμοι, άλλά γιαάλλο έργο είναι οάνδρας, για άλλο η γυναίκα.
Λέγει ο ιερός Χρυσόστομος:
«Ούτε πάντα επέτρεψε (ο Θεός) τω ανδρί, ούτε πάντα τη γυναικί, αλλά και ταύτα διείλεν (=μοίρασε) εκάστω, τη μεν την οικίαν, τω δε την αγοράν εγχειρίσας και τω μεν το τρέφειν, γεωργεί γάρ. Τη δε το περιβάλλειν, ιστός γάρ και ηλακάτη της γυναικός… Αλλ’ απόλοιτο η φιλαργυρία, ουκ αφιείσα ταύτην φαίνεσθαι την διάκρισιν».
Το κείμενο και η εικόνα είναι από το υπέροχο βιβλίο του π. Δημήτριου Αθανασίου και της πρεσβυτέρας κ. Χαρούλας Τσουλιάη «Η ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ» (Δείτε το: http://www.arxontariki.net/viewtopic.php?f=440&t=6009).
