Την πεποίθηση ότι μέχρι τον Δεκέμβριο θα έχει καταστεί εφικτή μια πολιτική συμφωνία επί των βασικών σημείων της νέας πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το άσυλο εξέφρασε ο υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας και προεδρεύων του Συμβουλίου των υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε. κατά το τρέχον εξάμηνο Χορστ Ζεεχόφερ. Τόνισε δε ότι «κανένα κράτος – μέλος δεν μπορεί να λύσει μόνο του το πρόβλημα της μετανάστευσης» και ζήτησε διάθεση συμβιβασμού από όλα τα κράτη – μέλη.
«Αυτό που δεν θέλουμε είναι οι χώρες εισόδου να αισθάνονται ότι έχουν αφεθεί μόνες τους», τόνισε ο κ. Ζεεχόφερ κατά την διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο Βερολίνο με τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά και την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, η οποία συμμετείχε με τηλεδιάσκεψη από τις Βρυξέλλες. «Δεν μπορούμε να περιμένουμε από άλλες χώρες να συμβιβαστούν, εάν δεν έχουμε εμείς τη διάθεση να συμβιβαστούμε», πρόσθεσε ο γερμανός υπουργός και, αναφερόμενος στην πρόταση που κατέθεσε την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έκανε λόγο για «πολύ καλή και περιεκτική» πρόταση, η οποία καλύπτει όλες τις πτυχές του προβλήματος. Σημείωσε μάλιστα ως θετικό δείγμα το γεγονός ότι κανένα κράτος – μέλος δεν απέρριψε αυτομάτως την πρόταση και δεσμεύθηκε ότι η γερμανική προεδρία θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την προώθησή της, με στόχο την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας επί των βασικών σημείων της μέχρι τον Δεκέμβριο.
Ο κ. Ζεεχόφερ ανέδειξε κυρίως την σημασία της συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης μεταναστών και της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. και προανήγγειλε έκτακτο Συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών τον Νοέμβριο με φυσική παρουσία, καθώς, όπως είπε, θα χρειαστούν διαβουλεύσεις σε μικρότερες ομάδες, προκειμένου να επιτευχθούν συναινέσεις, κάτι που είναι πολύ δύσκολο με τηλεδιασκέψεις.
Ο Μαργαρίτης Σχοινάς από την πλευρά του τόνισε την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να αποκτήσει επιτέλους συνολική μεταναστευτική πολιτική. «Έως τώρα είχαμε μεμονωμένες διαχειρίσεις κρίσης και αυτό δεν μας τιμά ως Ένωση», είπε χαρακτηριστικά, παραδεχόμενος ταυτόχρονα ότι δεν υπάρχει μαγικό ραβδί για το πρόβλημα. Διαβεβαίωσε ωστόσο ότι λαμβάνονται υπ’ όψιν οι ανησυχίες κάθε χώρας και ότι η πρόταση της Επιτροπής είναι αποτέλεσμα της πιο εκτεταμένης διαβούλευσης που έγινε στην Ε.Ε. για την μετανάστευση.
Ο κ. Σχοινάς περιέγραψε το σχέδιο της Ε.Ε. ως ένα κτίριο με τρεις ορόφους: στον πρώτο βρίσκονται οι «πολύ ισχυρές εξωτερικές εταιρικές σχέσεις με τις χώρες προέλευσης ή τράνζιτ», στον δεύτερο ένα σύστημα «δυναμικής διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων μας» και στον τρίτο ένα σύστημα «μόνιμης και αποτελεσματικής αλληλεγγύης» για όσους, λόγω γεωγραφίας, πρέπει να αντιμετωπίσουν υψηλή μεταναστευτική πίεση. «Η Ευρώπη δεν μπορεί να αποτύχει δύο φορές σε αυτό το ζήτημα», είπε ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν και τόνισε ότι ήρθε η ώρα η Ευρώπη να αποδείξει ότι μπορεί να έχει μια πολιτική για το άσυλο.
Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με την καθυστέρηση υποβολής της σχετικής πρότασης από την Επιτροπή, ο κ. Ζεεχόφερ προτίμησε να αναφερθεί στην ευκαιρία της Ευρώπης να δώσει ένα καλό παράδειγμα. Δήλωσε μάλιστα πεπεισμένος ότι παρά το γεγονός ότι υπάρχουν 27 κράτη – μέλη, μέχρι τον Δεκέμβριο θα έχουμε συμφωνία. «Κανένα κράτος – μέλος δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα μόνο του, σε εθνικό επίπεδο», επανάλαβε και διευκρίνισε ότι η Ευρώπη θα εξακολουθήσει να βοηθά όσους έχουν πραγματική ανάγκη προστασίας, αλλά με «συντεταγμένες διαδικασίες», ενώ θα εξασφαλίσει νόμιμες οδούς μετανάστευσης για εκείνους που επιθυμούν να εργαστούν σε ευρωπαϊκές χώρες. Ο κ. Σχοινάς διευκρίνισε ότι το 2016 η προσπάθεια της Ε.Ε. απέτυχε επειδή την μπλόκαραν κάποια κράτη – μέλη, τα οποία θεωρούσαν άδικη την ισορροπία αλληλεγγύης και ευθύνης, ενώ η κυρία Γιόχανσον επισήμανε ότι τους τελευταίους δέκα μήνες κατέστη εφικτή η απομάκρυνση περίπου των μισών μεταναστών που βρίσκονταν στην Λέσβο.
Αναφερόμενοι στις διαδικασίες προκαταρκτικού ελέγχου που θα διενεργούνται στα εξωτερικά σύνορα, ο έλληνας Επίτροπος εξήγησε ότι θα εγκατασταθεί σύστημα ελέγχου, το οποίο σε πέντε ημέρες θα έχει συγκεντρώσει σημαντικές πληροφορίες για την προέλευση, την υγεία και την ταυτότητα του αιτούντος άσυλο. Διευκρίνισε δε ότι ένας από τους στόχους του νέου συστήματος είναι να μην δέχεται δυσανάλογα μεγάλο βάρος η χώρα εισόδου, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα. Ο προκαταρκτικός έλεγχος θα αποτελεί στάδιο της διαδικασίας ασύλου, διευκρίνισε η κυρία Γιόχανσον και πρόσθεσε ότι στόχος είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών και η διασφάλιση της πρόσβασης όλων σε διαδικασία ασύλου, ενώ δεν θα γινεται αποτροπή εισόδου με «push back».
Ερωτώμενος σχετικά με το νέο κέντρο υποδοχής μεταναστών στην Λέσβο, ο Μαργαρίτης Σχοινάς δήλωσε ότι υπάρχουν οι παράμετροι για συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση, για ένα νέο κέντρο, απολύτως σύγχρονο, το οποίο, όπως είπε, «δεν θα θυμίζει τις ντροπιαστικές συνθήκες της Μόριας». Σε αυτό, συνέχισε, η Ε.Ε. θα αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στο πλευρό των ελληνικών αρχών, στη βάση ενός μνημονίου ή μιας συμφωνίας. Το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και η Ευρώπη πρέπει να είναι πολύ κεντρική στην διαχείριση του προβλήματος στις χώρες εισόδου, είπε χαρακτηριστικά ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να συμβολίσουμε την ευρωπαϊκή ανάμιξη από την παρουσία των ανθρώπων μας, των πόρων μας, των σημαιών μας στο πλευρό των κυβερνήσεων που αισθάνονται την πίεση. Χαρακτήρισε το εγχείρημα στην Λέσβο ως «υβριδικό» και «πιλοτικό» και εξέφρασε την ελπίδα αυτό το κέντρο να αποτελέσει «πιλότο» για το πώς θα λειτουργούν αυτά τα κέντρα μελλοντικά – πάντα με ισχυρή παρουσία της Ε.Ε.