Το απόσταγμα της εμπειρίας των παλαιότερων πολιτικών, ότι ο ανασχηματισμός δεν προαναγγέλλεται, αποδεικνύεται σοφό στην περίπτωση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η σχετική σπερμολογία που αναπτύχθηκε το καλοκαίρι πήρε διαστάσεις που καθόλου δεν επιθυμούσαν στο Μέγαρο Μαξίμου και κατέληξαν σε ανεπαίσθητες αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα στις αρχές Αυγούστου.
Πριν από λίγες ημέρες οι φήμες για επικείμενο ανασχηματισμό φούντωσαν ξανά, και μάλιστα για ανασχηματισμό δομικό, με αλλαγές προσώπων σε κεντρικά υπουργεία και αξιοποίηση βουλευτών της ΝΔ. Ο,τι και αν είχε στο μυαλό του ο Πρωθυπουργός, σίγουρα δεν είχε λάβει υπόψη του την παράμετρο Αλέξης Τσίπρας και την πρόταση μομφής που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ κατά του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα. Τα σενάρια ανασχηματισμού «πάγωσαν» για την ώρα και ο κ. Σταϊκούρας, για τον οποίο κανένας δεν έβαζε το χέρι του στη φωτιά ότι θα παρέμενε στη θέση του – μάλιστα είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν και ονόματα πιθανών διαδόχων του –, μάλλον… μονιμοποιήθηκε.
Νέα σενάρια για τα μέσα Δεκεμβρίου
Παρότι οι διαρροές τοποθετούσαν τις αλλαγές εντός του Νοεμβρίου, με τα νέα δεδομένα μετακινείται, εφόσον το αποφασίσει ο Πρωθυπουργός, προς το τέλος του έτους και πάντως μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού, περί τα μέσα Δεκεμβρίου.
Ως τότε υπάρχει και βαρύ νομοθετικό έργο καθώς θα κατατεθούν στη Βουλή τέσσερα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια.
Στελέχη της αντιπολίτευσης, όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Ανδρέας Λοβέρδος, κατηγόρησαν στη Βουλή τον κ. Μητσοτάκη ότι άφησε εκτεθειμένο τον υπουργό του αποφεύγοντας να μετατρέψει την πρόταση μομφής σε ψήφο εμπιστοσύνης.
Δείγμα πανικού από τον ΣΥΡΙΖΑ
Στελέχη του πρωθυπουργικού επιτελείου σχολίαζαν ότι αυτή η κίνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι δείγμα πανικού εξαιτίας της πτώσης των ποσοστών του κόμματος στις δημοσκοπήσεις και της αποδυνάμωσης του ίδιου του κ. Τσίπρα στην κοινωνία. «Σε μια στιγμή που η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με το δεύτερο κύμα της πανδημίας, που οι πολίτες αντιμετωπίζουν εκτός από τις υγειονομικές, τις βαριές οικονομικές συνέπειες και η Τουρκία προκαλεί, στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν το άγχος να κερδίσουν λίγα λεπτά προβολής με αντιπολιτευτικά πυροτεχνήματα» τόνιζαν κυβερνητικά στελέχη. Από τα κυβερνητικά επιχειρήματα δεν έλειψε και επισήμανση της συγκυρίας με την καταδίκη της Χρυσής Αυγής και τη φυλάκιση της ηγετικής ομάδας της.
Αλλαγές και στις αρμοδιότητες
Σε αυτή τη φάση, πράγματι, το πρόβλημα της κυβέρνησης δεν είναι η αντιπολίτευση. Είναι η κόπωση, τα στεγανά της δημόσιας διοίκησης, οι παλαιοκομματικές πρακτικές που χρειάζεται να υπερβεί ο Πρωθυπουργός και το υπουργικό του συμβούλιο συνολικά. Γι’ αυτό, όπως μεταδίδεται, ο ανασχηματισμός δεν θα αφορά μόνο τα πρόσωπα αλλά και τις αρμοδιότητες των υπουργείων.
Παραδείγματος χάριν, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο έχει ολοκληρώσει την πρώτη φάση των έργων που ανέλαβε, δεν αποκλείεται να αποκτήσει νέες αρμοδιότητες σε τομείς που χρειάζονται ταχύτατη ηλεκτρονική αναβάθμιση, ώστε να πάψει η ταλαιπωρία χιλιάδων πολιτών.
«Οι χρυσές αλυσίδες του Ταμείου Ανάκαμψης»
Ενα επιπλέον ζήτημα που θα ληφθεί υπόψη στις πρωθυπουργικές αποφάσεις είναι αυτό που ονομάζουν στην κυβέρνηση «οι χρυσές αλυσίδες του Ταμείου Ανάκαμψης». Τα λεφτά που προορίζονται για την Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι μεν πολλά, αν όμως σε συγκεκριμένες προθεσμίες δεν υπάρχουν ώριμα και συμβολαιοποιημένα έργα θα κάνουν φτερά.
Αυτό σημαίνει ότι δύσκολα θα μετακινηθούν οι υπουργοί που παίζουν βασικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, γιατί μέχρι να προσαρμοστούν οι νέοι κινδυνεύουν να χαθούν οι προθεσμίες, αλλά όπως λένε πρόσωπα που γνωρίζουν καλύτερα τις συζητήσεις στο εσωτερικό του Μεγάρου Μαξίμου, το εμπόδιο δεν ισχύει για όλους.
Σε αυτή την κατηγορία βρίσκονται τέσσερις υπουργοί, οι Αδωνις Γεωργιάδης, Κωστής Χατζηδάκης, Κώστας Καραμανλής και Κυριάκος Πιερρακάκης. Ακόμα και αν μετακινηθούν κάποιοι από αυτούς, κανένας τους δεν αναμένεται να βρεθεί εκτός κυβέρνησης.
Νέα δομή για το Ταμείο Ανάκαμψης
Στο υπουργείο Οικονομίας, υπό τον Θεόδωρο Σκυλακάκη, έχει δημιουργηθεί μια νέα δομή για τις ανάγκες του Ταμείου Ανάκαμψης, τον συντονισμό της οποίας αναμένεται να αναλάβει ο Νίκος Ματζούφας, ο πρώην γενικός γραμματέας ιδιωτικός επενδύσεων και ΣΔΙΤ, ο οποίος είχε παραιτηθεί από τη θέση του όταν αναβαθμίστηκε ο Νίκος Παπαθανάσης.
Η δομή αυτή, η οποία ανταποκρίνεται στη νέα δομή που δημιουργήθηκε υπό την εποπτεία της επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το Ταμείο Ανάκαμψης, θα αποτελεί στην ουσία ένα by pass της διοικητικής ιεραρχίας ώστε να προχωρούν ταχύτατα οι διαδικασίες έγκρισης, συμβασιοποίησης και εκτέλεσης των μεγάλων έργων που θα σχετίζονται με το Ταμείο.
Η εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης δεν προβλέπεται να ξεκινήσει πριν από το β’ τρίμηνο του 2021, ενώ τα περισσότερα χρήματα αναμένεται να δοθούν εντός του 2022.
Οι υπουργοί σε θολό τοπίο
Θολό τοπίο επικρατεί για άλλους υπουργούς, όπως ο Γιάννης Βρούτσης και ο Χάρης Θεοχάρης, ενώ μια μουντή ατμόσφαιρα περιβάλλει τον Τάκη Θεοδωρικάκο και τον Βασίλη Κικίλια. Διάφορες φήμες διακινούνται και για τον Νίκο Δένδια, οι οποίες συχνά προέρχονται από επίδοξους διεκδικητές του ρόλου του και όχι από το Μέγαρο Μαξίμου, ενώ οι μετοχές του βρίσκονται ψηλά στον χώρο της μετριοπαθούς λαϊκής Δεξιάς εξαιτίας των χειρισμών του στα εθνικά θέματα και ιδίως των συμφωνιών για τις ΑΟΖ.
Τα μεγάλα νομοσχέδια του Νοεμβρίου
Το προσεχές διάστημα αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή σημαντικά μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια. Πρόκειται για τις αλλαγές στα εργασιακά, για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης, για τις αλλαγές στο ΑΣΕΠ και για τις αλλαγές στις δημόσιες συμβάσεις – πρόκειται για τη σύντμηση στο ελάχιστο δυνατό των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων έργων και προμηθειών, που σήμερα διαρκούν δύο χρόνια – και για την επιτάχυνση στην απονομή δικαιοσύνης.
Το νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις είναι το τελευταίο που θα ψηφιστεί πριν από τον προϋπολογισμό και θα είναι παράδοξο να το εισηγηθεί άλλος υπουργός από αυτόν που θα το καταθέσει, φέρνει μεγάλες αλλαγές και αναμένεται να προκαλέσει εντάσεις.
Αλλαγές σε τρεις πυλώνες
Οι μεταβολές στηρίζονται σε τρεις πυλώνες: Στην ατομική εργατική νομοθεσία, στο συλλογικό εργατικό δίκαιο και στη συνδικαλιστική νομοθεσία. Μια εμβληματική αλλαγή στον πρώτο πυλώνα είναι η πρόβλεψη για παροχή δικαιώματος γονικής άδειας και στον πατέρα σε αντιστοίχιση του ανάλογου δικαιώματος για τις μητέρες και στην επέκταση της προστασίας από απόλυση. Επίσης, για πρώτη φορά θα παρακολουθείται ψηφιακά η αγορά εργασίας, θα υπάρχει κάρτα εργασίας με παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο, συνδεμένη με την
Επιθεώρηση Εργασίας, ώστε να καταπολεμηθεί η αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία, θα προσδιοριστούν με ακρίβεια οι έννοιες του τόπου και του χρόνου εργασίας (νόμιμο ωράριο, υπερωρίες) και του διευθυντικού στελέχους. Μπαίνουν κανόνες στην αντιπροσωπευτικότητα και στην ικανότητα των συνδικαλιστικών οργάνων εργοδοτών και εργαζομένων να υπογράφουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας και δημιουργείται μητρώο συνδικαλιστικών οργανώσεων και βιβλιάριο συνδικαλιστή.
Στο μεταξύ προχωρεί και η επεξεργασία των ρυθμίσεων του κεφαλαιοποιητικού συστήματος ώστε το σχετικό νομοσχέδιο να τεθεί στη διαβούλευση πριν από τα Χριστούγεννα.
ΠΗΓΗ: ΒΗΜΑ
(Κρουστάλλη Δήμητρα)
