«Ίσο διεθνές καθεστώς» με ευρωπαϊκή σφραγίδα θέλει ο εγκάθετος της κατοχικής Τουρκίας, Ερσίν Τατάρ, ο οποίος διά της Άγκυρας επιχειρεί να έχει έντονη δραστηριότητα στο εξωτερικό. Ο Τατάρ, που δηλώνει πρώτα Τούρκος, αυτοσυστήνεται πλέον «Ευρωπαίος» και προσβλέπει στη συνεργασία του παράνομου καθεστώτος με τις Βρυξέλλες!
Η τουρκική πλευρά, όπως είναι γνωστό, έχει συμπεριλάβει στις αξιώσεις της, που φέρουν τον κωδικό 3 άλφα ( Απευθείας εμπόριο, Απευθείας πτήσεις, Απευθείας επαφές διεθνώς), την αναβάθμιση των συναντήσεων του κατοχικού ηγέτη, Ερσίν Τατάρ στο εξωτερικό, όπως κι άλλων αξιωματούχων της αποσχιστικής οντότητας. Και το ζητούμενο στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι η πραγματοποίηση επισκέψεων και συναντήσεων, που γίνονται ήδη ( βρίσκεται στην Αυστραλία ο Τατάρ), αλλά με ποιο καθεστώς ζητά να γίνονται. Αξιώνει οι επαφές του να είναι το ίδιο με αυτές του Προέδρου Χριστοδουλίδη! Του ιδίου επιπέδου δηλαδή. Πλήρης εξίσωση Κυπριακής Δημοκρατίας με το κατοχικό καθεστώς. Αυτό εννοεί, μεταξύ άλλων, η τουρκική πλευρά όταν αναφέρεται σε «ίσο διεθνές καθεστώς», Κυπριακής Δημοκρατίας και «ΤΔΒΚ».
Πάντως είναι σαφές πως οι όποιες προσπάθειες έχουν καταβληθεί από τουρκικής πλευράς, κατά κύριο λόγο στις Βρυξέλλες, έχουν πέσει στο κενό. Δεν βρήκε ανοικτές πόρτες ο Ερσίν Τατάρ για επισκέψεις και συναντήσεις όπως αυτός τις θέλει. Την ίδια, όμως, ώρα οι προσπάθειες της κατοχικής πλευράς για αναβάθμιση βρίσκουν έδαφος στις τουρκόφωνες χώρες, κυρίως στο Αζερμπαϊτζάν που έχει πυκνώσει τις επαφές με τα κατεχόμενα. Υπάρχουν συχνές ανταλλαγές επισκέψεων τόσο Αζέρων στα κατεχόμενα όσο και αξιωματούχων του ψευδοκράτους στο Μπακού. Αυτή η σχέση και το πήγαινε-έλα, που γίνεται κάτω από την πίεση της Άγκυρας, είναι ανησυχητική καθώς ανά πάσα στιγμή μπορεί να σκάσει βόμβα. Τούτο αν και είναι δύσκολο και λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν παύει να είναι ένα ενδεχόμενο που δεν μπορεί να υποβαθμίζεται ποσώς.
«Μονόδρομος» τα δυο κράτη
Πάντως, η κατοχική πλευρά επιμένοντας στην πολιτική για αναγνώριση δυο κρατών στην Κύπρο έχει εισέλθει σε ένα μονόδρομο. Η πολιτική για αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας είναι η μόνη, που βρίσκεται στο τραπέζι από την πλευρά της κατοχικής δύναμης και είναι σαφές πως επενδύεί σε ένα αδιέξοδο για να μπορέσουν να την προωθήσουν περαιτέρω. Είναι ξεκάθαρο πως σε περίπτωση κατά την οποία θα κηρυχθεί αδιέξοδο, η Άγκυρα θα επιχειρήσει να εκβιάσει ανοικτά εξελίξεις προς αυτή την κατεύθυνση.
Αυτό που είναι, επίσης, σαφές είναι πως η τουρκική πλευρά δεν πρόκειται να κάνει κίνηση πριν τον Ιούλιο και την ολοκλήρωση της αποστολής της κ. Ολγκίν. Χωρίς, βέβαια, να σημαίνει πως θα προβεί σε ενέργειες μετά τον Ιούλιο. Ιδιαίτερα όταν ο μήνας αυτός θα είναι «πανηγυρικός» για την κατοχική πλευρά, λόγω των επετείων της εισβολής.
Τα διάφορα σενάρια
Την ίδια ώρα, έντονο παρασκήνιο βρίσκεται σε εξέλιξη ενόψει και των διεργασιών, που αναμένονται να σημειωθούν για το Κυπριακό, στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, αργότερα αυτό τον μήνα. Οι κινήσεις που γίνονται αφορούν τόσο την επόμενη ημέρα της αποστολής της προσωπικής απεσταλμένης του Γ.Γ. του ΟΗΕ στο Κυπριακό, Μαρίας Ανχέλ Ολγκίν Κουεγιάρ, όσο και το περιεχόμενο της έκθεσης που θα υποβάλει στον κ. Αντόνιο Γκουτέρες. Είναι δε προφανές ότι στη μεγάλη εικόνα εντάσσεται και η επόμενη ημέρα ενός αδιεξόδου ή και το ενδεχόμενο συνέχισης της αποστολής Ολγκίν.
Είναι σαφές πως ενώ είναι ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, ωστόσο, είναι πρόδηλο πως πρόκειται για μια δύσκολη εξίσωση διαφορετικών παραμέτρων. Είναι φανερό ότι χρειάζονται πολλά κομμάτια για τη συμπλήρωση του πάζλ.
Μέχρι και το πρώτο δεκαήμερο Ιουλίου αναμένεται ότι θα υποβληθούν τρεις εκθέσεις για το Κυπριακό. Η πρώτη και πιο καθοριστική είναι αυτή της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Μαρίας Ανχέλ Ολγκίν Κουεγιάρ. Η έκθεση θα καθορίσει εάν θα συνεχίσει ή όχι η αποστολή της. Είναι, επίσης, σημαντική καθώς από τα όσα θα περιλάβει θα κριθεί κατά πόσο θα αποδοθούν ευθύνες και σε ποιόν. Οι άλλες δυο εκθέσεις είναι αυτές για τις Καλές Υπηρεσίες του Γ.Γ. στο Κυπριακό και την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Αυτή της Ολγκίν αναμένεται να υποβληθεί στον Αντόνιο Γκουτέρες το πρώτο δεκαήμερο Ιουλίου ενώ οι άλλες τέλος Ιουνίου.
Η κυπριακή διαχείριση
Στη Λευκωσία παρακολουθούν τις παρασκηνιακές διεργασίες και ετοιμάζεται για την επόμενη επίσκεψη της κ. Ολγκίν, η οποία χρονικά τοποθετείται στο τέλος Ιουνίου. Είναι σαφές πως για την κυπριακή πλευρά αυτή η κάθοδος της προσωπικής απεσταλμένης είναι πιο καθοριστική και η κατάλληλη για να γίνουν οι όποιες ενέργειες. Την ίδια ώρα η προσοχή είναι στραμμένη και στα διάφορα σενάρια που ενδεχομένως να ενεργοποιήσει η κατοχική πλευρά.
Οι πολλές εκλογές επηρεάζουν
Οι ευρωεκλογές, στις 9 Ιουνίου, όπως και σύσταση νέων οργάνων στην Ε.Ε., οι εκλογές στη Βρετανία στις 4 Ιουλίου, εκείνες στις ΗΠΑ το Νοέμβριο, ευνοούν την Τουρκία καθώς η προσοχή είναι στραμμένη αλλού. Είναι μια περίοδος μεταβατική και ό,τι και να πράξει η Άγκυρα δεν θα προκαλέσει όσες αντιδράσεις θα μπορούσαν να υπάρξουν σε άλλες περιόδους. Σημειώνεται ότι «εκλογές» θα διεξαχθούν και στα κατεχόμενα αν και δεν είναι χρονικά κοντά. Οι λεγόμενες προεδρικές αναμένεται ότι θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο του 2025 ( ίσως και νωρίτερα). Σε ό,τι αφορά τις «βουλευτικές εκλογές», αυτές τοποθετούνται χρονικά τον Ιανουάριο του 2027. Ενδέχεται, ωστόσο, να γίνουν πρόωρα καθώς όπως είναι γνωστό το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα (ΡΤΚ) πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτές, όμως, οι διαδικασίες στα κατεχόμενα εξαρτώνται πρωτίστως από την Τουρκία, αν και χρησιμοποιούνται ενίοτε για να φρενάρουν εξελίξεις.
Πάντως, οι εκλογές σε διάφορες χώρες, κάποιες με πρωταγωνιστικό ρόλο, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στις εξελίξεις.
Όταν κ. Ολγκίν είναι στην Κύπρο, ο κ. Στιούαρτ δεν είναι εδώ
Όταν ήταν πρόσφατα στην Κύπρο η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό, Μαρία Ανχέλ Ολγκίν Κουεγιάρ, ο ειδικός αντιπρόσωπος του Διεθνούς Οργανισμού στο νησί, Κόλιν Στιούαρτ, έκανε χρήση της άδειας ξεκούρασης του. Ως εκ τούτου, δεν ήταν στην υπηρεσία όταν η Κολομβιανή απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες πραγματοποιούσε επαφές στο νησί. Βέβαια, από το προηγούμενο της ταξίδι η κ. Ολγκίν είχε εγκαινιάσει την πρακτική των τετ α τετ συναντήσεων. Με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη συναντήθηκε χωρίς την παρουσία συνεργατών τους ενώ με τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ η κατ ιδίαν διήρκησε πολύ λίγο και συνεχίσθηκε με διευρυμένη σύνθεση.
Είναι σαφές πως και να ήταν ο κ. Στιούαρτ στο γραφείο δεν θα συμμετείχε στις συναντήσεις.
Υπάρχει εξήγηση; Φαίνεται πως δεν υπάρχει χημεία μεταξύ των δυο κι αυτό το διαπιστώνουν πρωτίστως οι συνεργάτες τους. Η κ. Ολγκίν κρατά τα προσχήματα και ενημερώνει τον ειδικό αντιπρόσωπο για τις επαφές της, μετά και την ολοκλήρωση των συναντήσεων ή και της επίσκεψης. Από την άλλη, ο κ. Στιούαρτ, ήταν προφανές από την αρχή ότι δεν καλόβλεπε τον διορισμό προσωπικής απεσταλμένης καθώς θεωρεί πως αυτός διαμένει μόνιμα στο νησί, ζει τις εξελίξεις και θα πρέπει να έχει το πάνω χέρι. Σημειώνεται ότι χειρίσθηκε την τελευταία περίοδο και κρίσεις, όπως αυτή της Πύλας και το προβάλλει ως δική του επιτυχία. Το γεγονός ότι η συμφωνία έχει μπει στον πάγο, τούτο έρχεται μάλλον σε δεύτερη μοίρα.
Είναι σαφές πως ενώ η συνύπαρξη των δυο δεν επηρεάζει γενικά τις αποστολές τους, ωστόσο, είναι ξεκάθαρο πως οι σχέσεις δεν είναι οι καλύτερες. Η Μαρία Άνχελ Ολγκίν Κουεγιάρ είναι μεν με συμβόλαιο έχει όμως συγκεκριμένη αποστολή. Το συμβόλαιο της δεν είναι ανοικτού τέλους και προφανώς επιθυμεί να καταγράψει επιτυχία γιατί θέλει, όπως αναφέρεται συχνά-πυκνά στους διαδρόμους των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, να αναρριχηθεί στην ιεραρχία των Ηνωμένων Εθνών ( στη θέση του Γ.Γ.). Συνεπώς θέλει να προχωρήσει μόνη και απερίσπαστη ρισκάροντας σε μια αποστολή, που οι προκάτοχοι της απέτυχαν. Από την άλλη, ο κ. Στιούαρτ μάλλον δεν θα την θέλει συνέχεια να εμπλέκεται στο Κυπριακό.
Φιλελεύθερος
