Χωρίς να υπάρξει αισθητή πρόοδος που θα εξασφάλιζε την ανακοίνωση των πρώτων βημάτων για την ομαλοποίηση των σχέσεων Τουρκίας -Αιγύπτου, ολοκληρώθηκε στην Άγκυρα η διήμερη συνάντηση υψηλόβαθμων αξιωματούχων των δυο χωρών. Ένα παζάρι που η έκβαση του θα επηρεάσει άμεσα τις εξελίξεις στην περιοχή μας αλλά και τις γενικότερες ισορροπίες που διαμορφώνονται στο ευρύτερο πλαίσιο της Μ. Ανατολής, του Κόλπου και της Α. Μεσογείου.
Η λιτή και «στεγνή» κοινή ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών ανέφερε ότι οι δύο πλευρές εξέτασαν μια σειρά περιφερειακών θεμάτων, όπως η Λιβύη, η Συρία, το Ιράκ, η Παλαιστίνη και η Ανατολική Μεσόγειος και «συμφώνησαν να συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις επιβεβαιώνοντας την επιθυμία τους να επιτύχουν πρόοδο στα θέματα που έχουν τεθεί προς συζήτηση και για την ανάγκη περαιτέρω βημάτων για την διευκόλυνση της ομαλοποίησης των σχέσεων τους».
Την αδυναμία επίτευξης ουσιαστικής προόδου είχε προαναγγείλει το τουρκικό πρακτορείο Ανατολού, καθώς λίγο πριν την έκδοση της ανακοίνωσης είχε δημοσιεύσει αναλυτικό ρεπορτάζ με εκτιμήσεις «ειδικών» που προέβλεπαν ότι «η ομαλοποίηση των τουρκοαιγυπτιακών σχέσεων αναμένεται, αλλά όχι σύντομα».
Από την πλευρά της Άγκυρας έχει υπάρξει σημαντική πίεση το τελευταίο διάστημα για να δρομολογηθεί η αποκατάσταση των σχέσεων με το Κάϊρο που είναι παγωμένες και σε εχθρικό κλίμα από το 2013, καθώς η ρήξη των σχέσεων με το Κάϊρο και η προσπάθεια του Τ. Ερντογάν να αναμειχθεί και να επιβάλει τις θέσεις του στην μεγαλύτερη Αραβική χώρα, έχει ερεθίσει και κινητοποιήσει εναντίον του και χώρες όπως τα ΗΑΕ και η Σ. Αραβία, ενώ η προσπάθεια του να πιέσει τις χώρες αυτές με «προγεφυρώματα» σε Λιβύη, Συρία, Ιράκ, στον Κόλπο και στο Κέρας της Αφρικής, έχουν φέρει την Τουρκία σε ανοικτή αντιπαράθεση με την ισχυρή αυτή ομάδα του Αραβικού κόσμου.
Συγχρόνως η κρίση στις τουρκοαιγυπτιακές σχέσεις, έχει σημαντικό οικονομικό κόστος στην Τουρκία αλλά το ακόμη πιο σημαντικό, άνοιξε τον δρόμο για μια στρατηγικής σημασίας συνεννόηση του Καΐρου με την Ελλάδα και την Κύπρο και μέσω των Τριμερών, εμμέσως και με το Ισραήλ, που δημιουργούν «άγχος» στην τουρκική εξωτερική πολιτική για το ενδεχόμενο δημιουργίας «αντιτουρκικού άξονα» στο μαλακό υπογάστριο της.
Τα κίνητρα και οι λόγοι για τους οποίους η Τουρκία θέλει την αποκατάσταση των σχέσεων με το Κάϊρο είναι προφανή. Όμως και η Αίγυπτος, κυρίως η γραφειοκρατία του ΥΠΕΞ αλλά και ένα σημαντικό μέρος των κέντρων λήψης αποφάσεων θέλει την αποκατάσταση των σχέσεων, θεωρώντας ότι ξοδεύεται πολιτικό κεφάλαιο στην αντιπαράθεση με την Τουρκία. Δεν είναι και λίγες οι φωνές που θα ήθελαν να υπάρξει και συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου η οποία ουσιαστικά θα επικάλυπτε μεγάλο μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην περιοχή του Καστελόριζου.
Για την Τουρκία είναι θέμα ζωτικής σημασίας το να επιτύχει είτε να ακυρώσει την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020 για μερική οριοθέτηση ΑΟΖ, είτε να πείσει τους Αιγυπτίους να δεχθούν την θέση της για την Ανατολική Μεσόγειο και να υπογράψουν οριοθέτηση μεταξύ των δυο χωρών τους Ανατολικά του 28ου μεσημβρινού.
Όλα αυτά βεβαίως δεν είναι εύκολο να προχωρήσουν καθώς η Αίγυπτος έχει θέσει μια σειρά προϋποθέσεις για την αποκατάσταση των σχέσεων, αλλά και επειδή ο πρόεδρος Αλ Σίσι δεν είναι πρόθυμος να υποκύψει στις πιέσεις του Τ. Ερντογάν, ο οποίος εξάλλου τον έχει πολλές φορές αποκαλέσει δικτάτορα, παροτρύνοντας για την ανατροπή του…
για τη συνέχεια Liberal
