Γιατί είναι έτοιμος να ρισκάρει ο Ερντογάν στο Αφγανιστάν;
Κωνσταντίνος Λουκόπουλος
Με τους Ταλιμπάν να ελέγχουν όλο και περισσότερες επαρχίες αλλά κυρίως μεγάλα αστικά κέντρα και τους Αμερικανούς να απορούν γιατί τελικά οι Αφγανικές Ένοπλες Δυνάμεις για τις οποίες δαπάνησαν 83 δισ. σε 18 χρόνια για εξοπλισμό και εκπαίδευση καταρρέουν μπροστά τους, βλέπουμε ότι οι διαβουλεύσεις της Τουρκίας με την Αμερική και το Πακιστάν αλλά και οι μυστικές με τους Ταλιμπάν, για την ευθύνη λειτουργίας και ασφάλειας του Αεροδρομίου «Χαμίντ Καρζάι» της Καμπούλ να έχουν «βαλτώσει». Τους λόγους που η Τουρκία επιδιώκει να αναλάβει αυτή την αποστολή αναλύσαμε με άρθρο μας στο Liberal την 23 Ιουνίου στο Liberal με τίτλο: Η Τουρκία «υπεργολάβος» του ΝΑΤΟ στο Αεροδρόμιο της Καμπούλ!
Αυτό φάνηκε από τις δηλώσεις που έκανε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ στο Ισλαμαμπάντ όπου πηγαινοέρχεται το τελευταίο τρίμηνο την περασμένη Τρίτη, για την όλη κατάσταση στο Αφγανιστάν χωρίς να αναφέρει οτιδήποτε για το θέμα του Αεροδρομίου. Δύο ημέρες μετά η δήλωση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στο CNN Turk ήταν αποκαλυπτική καθόσον ήταν πασιφανής ο προβληματισμός του για την χαοτική κατάσταση που επικρατεί εκεί τονίζοντας ότι θα μπορούσε να δεχθεί στην Άγκυρα των ηγέτη των Ταλιμπάν.
Παράλληλα, ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Τζων Κίρμπυ επιβεβαίωσε ότι οι συνομιλίες με την Τουρκία πάνω σε αυτό το θέμα δεν έχουν καταλήξει και ότι συνεχίζονται κάτι που σημαίνει η Αμερική δεν έχει ικανοποιήσει μέχρι τώρα τις τουρκικές απαιτήσεις.
Οι διπλωματικοί, οικονομικοί και λοιποί όροι σχετικά με την λογιστική και τεχνική υποστήριξη που θέτει η Άγκυρα για να αναλάβει την λειτουργία και την ασφάλεια του Αεροδρομίου της Καμπούλ την δεν έχουν αποκαλυφθεί και εκτιμάται ότι πλέον της οικονομικής βοήθειας αφορούν και σε κάποιοι στρατηγικά ανταλλάγματα που αναζητούν να πετύχουν στο παζάρι αυτό οι Τούρκοι.
Από την άλλη μεριά το Πακιστάν το οποίο μέσω της περιβόητης Υπηρεσία Πληροφοριών του (Inter-service Intelligence Directorate) στηρίζει κεκαλυμμένα αλλά ουσιαστικά τους Ταλιμπάν έχει αναλάβει με τις ευχές των Αμερικανών «καθήκοντα» διαμεσολαβητή μεταξύ αυτών και της Άγκυρας προκειμένου εφόσον οι Τούρκοι αναλάβουν το Αεροδρόμιο της Καμπούλ να έχουν… ασυλία, παίζει πλέον το «δικό του χαρτί».
Ενοχλημένο από την προσέγγιση ΗΠΑ-Ινδίας και την σημαντική εμπλοκή της στο Αφγανιστάν προσπαθεί να πετύχει στρατηγικά και οικονομικά οφέλη όπως στο παρελθόν ο Στρατηγός Περβέζ Μουσάραφ. Πριν από τρεις ημέρες ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Ιμράν Χαν την Πέμπτη κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι βλέπει την χώρα του μόνο σαν εργολάβο για να τακτοποιεί το χάος που η ίδια αφήνει μετά από ένα 20ετη πόλεμο χωρίς αποτέλεσμα.
Όπως επισημάνθηκε στο δεύτερο στην σειρά σχετικών με το Αφγανιστάν άρθρων μας στο Liberal την 30η Ιουνίου η Τουρκία επιδιώκει να παίξει τον ρόλο του Νατοϊκού Συμμάχου που αναλαμβάνει τις «βρώμικες» δουλειές της Συμμαχίας για να αναβαθμίσει και άλλο την θέση της στην Συμμαχία και να αυξήσει την αξία των «μετοχών» της στο γεωπολιτικό… χρηματιστήριο με ταυτόχρονη βελτίωση των σχέσεων της με τις ΗΠΑ φθάνοντας πάλι σε προνομιακό επίπεδο.
Στο ίδιο άρθρο είχαμε επίσης εμφατικά τονίσει ότι οι Τούρκοι θα αναλάβουν το Αεροδρόμιο Καμπούλ μόνον εφόσον θα έχει εξασφαλιστεί «η ασυλία» της από τους Ταλιμπάν κάτι που έχει αναλάβει να κάνει ο καλός της Σύμμαχος, το Πακιστάν πέρα από τις μάλλον παραπλανητικές δηλώσεις εναντίον της που κατά καιρούς έκανε ο εκπρόσωπος τους στην Ντόχα. Δεν φαίνεται όμως ότι αυτό μέχρι σήμερα να έχει εξασφαλιστεί.
Οι συνεχείς όμως επιτυχίες των Ταλιμπάν -που αρκετοί εκτιμούν ότι ούτε οι ίδιοι ανέμεναν και για το οποίο θα υπάρξει σύντομα νέο άρθρο-ανάλυση- τους έκαναν αδιάλλακτους στο θέμα αυτό, ίσως και με την ενθάρρυνση του Πακιστάν για να πιέσει έμμεσα και τις ΗΠΑ. Μετά την κατάληψη της Κανταχάρ αλλά και της Χεράτ αυτή την εβδομάδα, της δεύτερης και τρίτης μεγαλύτερης πόλης του Αφγανιστάν (με την Χεράτ σημειωτέον να βρίσκεται μόνον 150 χιλιόμετρα από τα σύνορα με το Ιράν) και το διαρκές «σφίξιμο της τανάλιας» γύρω από την Καμπούλ, εκτιμάται ότι οι Ταλιμπάν -οι οποίοι παρεμπιπτόντως βρίσκονται σε άμεση επικοινωνία και με Κίνα και με Ρωσία- θα επιβάλλον νέους όρους για την παραμονή των Τούρκων στο Αεροδρόμιο της Καμπούλ.
Οι καταιγιστικές εξελίξεις δεν αφήνουν επαρκή χρόνο για τις διαβουλεύσεις στο τρίγωνο Ουάσιγκτον-Άγκυρα-Ισλαμαμπάντ, οι έξι μήνες που έδωσαν στην αρχή οι Αμερικανικές Υπηρεσίες Πληροφοριών για την κυριαρχία των Ταλιμπάν τον Ιούνιο έγιναν πλέον 90 ημέρες και ίσως την επόμενη εβδομάδα να «κατεβούμε και σε λίγες εβδομάδες» κάτι που θα εξαρτηθεί και από το πόσο οι τοπικοί πολέμαρχοι με τις πολιτοφυλακές τους θα αντισταθούν ή θα συνταχθούν μαζί τους. Για τον λόγο αυτό οι Αμερικανοί επέστρεψαν άρον-άρον αναπτύσσοντας στο τελευταίο διήμερο 3 Τάγματα για την ασφάλεια του Αεροδρομίου και της Πρεσβείας τους στην Καμπούλ και άλλες δυνάμεις στην περιοχή
Τα ΜΜΕ βέβαια στην Τουρκία τα οποία στη συντριπτική τους πλειονότητα ελέγχονται από το ερντογανικό καθεστώς (σημ. περί καθεστώτος πρόκειται και ας το αντιληφθούμε επιτέλους στην Ελλάδα και στη Δύση) κάτω από τις οδηγίες του αρχιπροπαγανδιστή του Ερντογάν Φαχρεντίν Αλτούν προσπαθούν να πείσουν για την ειρηνική και… άδολη εμπλοκή της Τουρκίας στο Αφγανιστάν καθόσον οι Τούρκοι στρατιώτες όλα αυτά τα χρόνια δεν έριξαν ούτε μία ντουφεκιά και ότι η ανάληψη της ευθύνης του Αεροδρομίου θα είναι μία προσφορά στη χώρα και στη Διεθνή Κοινότητα.
Αλλά φαίνεται ότι υπάρχουν πλέον δεύτερες και τρίτες σκέψεις στην Άγκυρα η οποία ζητάει όλο και περισσότερα στρατηγικά και οικονομικά οφέλη από την Αμερική αλλά και το ΝΑΤΟ ενώ μέχρι σήμερα δεν έχει εξασφαλίσει και την πολυπόθητη «ασυλία» από τους Ταλιμπάν. Και τέλος ας μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία ενεργεί πάντα εκ του ασφαλούς.
* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής και Εκτελεστικός Διευθυντής στο «Παρατηρητήριο Ευρωμεσογειακής Ασφάλειας και Συνεργασίας»
liberal.gr
