Σε δημόσια διαβούλευση, έως τις 4 Δεκεμβρίου, τέθηκε το σχέδιο νόμου «Η Ελλάδα σε κίνηση: Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα- Μικροκινητικότητα– Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό, την απλούστευση και την ψηφιοποίηση διαδικασιών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών» του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Με την προώθηση του σχεδίου νόμου, όπως υποστηρίζει το υπουργείο, θεσπίζεται το πλαίσιο κατάρτισης των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) και ειδικότερα οι διαδικασίες εκπόνησης, εξέτασης, έγκρισης, παρακολούθησης και εποπτείας τους, όπως και καθορισμός του πεδίου εφαρμογής του νόμου από τους φορείς εκπόνησης και από τις αρμόδιες υπηρεσίες εξέτασης των ΣΒΑΚ.
Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, όπως υπογραμμίζει το υπουργείο, εξασφαλίζεται ενιαίος τρόπος σχεδιασμού της κινητικότητας, με βάση τις αρχές της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.
Σημειώνεται ότι ο υφιστάμενο πλαίσιο για τα ΣΒΑΚ εισήχθη με το άρθρο 22 του ν. 4599/2019 (Α΄ 40), με την παράγραφο 12 του οποίου προβλεπόταν η έκδοση εφαρμοστικής κοινής υπουργικής απόφασης.
Η μη έκδοσή της κατέστησε ατελή τον νόμο και ανέδειξε σειρά προβλημάτων τόσο για τους φορείς εκπόνησης των ΣΒΑΚ, όσο και για τις αρμόδιες υπηρεσίες που καλούνται να τα εξετάσουν.
Χώρες που έχουν υιοθετήσει θεσμικά τα ΣΒΑΚ είναι ενδεικτικά η Γαλλία, Ιταλία, το Βέλγιο, η Ισπανία κ.α.
Αναλυτικά:
-Σκοπός των Σ.Β.Α.Κ. είναι η δημιουργία βιώσιμων συστημάτων αστικών μεταφορών μέσω:
α) της ενίσχυσης των δημόσιων μέσων μεταφοράς,
β) της προώθησης των μη μηχανοκίνητων τρόπων μετακίνησης, όπως πεζή, ποδήλατο, Ε.Π.Η.Ο.,
γ) της εξασφάλισης της προσβασιμότητας, της ασφάλειας και προστασίας στο δίκτυο μεταφορών για τους χρήστες,
δ) της προαγωγής της οδικής ασφάλειας των χρηστών και ευάλωτων χρηστών της οδού,
ε) της μείωσης της κυκλοφορίας των μηχανοκίνητων οχημάτων, κυρίως ιδιωτικής χρήσης,
στ) της προώθησης της ηλεκτροκίνησης και εναλλακτικών καυσίμων στον τομέα των μεταφορών,
ζ) της καλύτερης διαχείρισης της πρόσβασης των οχημάτων διανομής,
η) της οργάνωσης της στάθμευσης,
θ) της αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση της χρήσης του οδικού δικτύου, την υποστήριξη της συνδυασμένης χρήσης των μέσων μεταφοράς και τον σχεδιασμό των αστικών μεταφορών.
-Το Σ.Β.Α.Κ. καταρτίζεται για διάστημα τουλάχιστον δεκαετίας με βάση κριτήρια κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά στο πλαίσιο ανάπτυξης της βιωσιμότητας του αστικού χώρου.
Ειδικότερα:
α) Βασίζεται στις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας στην περιοχή παρέμβασης, της συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων θεσμικών αρχών, της συμμετοχής των πολιτών και όλων των ενδιαφερόμενων μερών.
β) Εμπεριέχει αξιολόγηση των επιδόσεων, μακροπρόθεσμους στόχους και σαφές σχέδιο δράσης για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη συστήματος μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων όλων των μέσων μεταφοράς και τρόπων μετακίνησης.
γ) Περιλαμβάνει μηχανισμό παρακολούθησης και αξιολόγησης, διασφαλίζοντας την ποιότητα του σχεδίου.
δ) Συνεκτιμά στρατηγικά κείμενα και εθνικές πολιτικές που αφορούν στον σχεδιασμό των μεταφορών, τον χωρικό σχεδιασμό, την προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, την προαγωγή της οδικής ασφάλειας, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την εφαρμογή περιβαλλοντικών μέτρων για τη μείωση των αερίων ρύπων στα αστικά κέντρα και την εξοικονόμηση ενέργειας στις μετακινήσεις, την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης και εναλλακτικών καυσίμων και την αξιοποίηση ευφυών συστημάτων μεταφορών.
ε) Εμπεριέχει αξιολόγηση της οδικής ασφάλειας στην περιοχή παρέμβασης και προτείνει μέτρα για τη βελτίωσή της, λαμβάνοντας υπόψη το ισχύον Στρατηγικό Σχέδιο για την Οδική Ασφάλεια και το Στρατηγικό Σχέδιο για την προώθηση της Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.
