Οι μισθοί των εργαζομένων έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ σε πραγματικούς όρους όταν υπολογίζονται οι πρόσφατες αυξήσεις τιμών για τα βασικά προϊόντα
Ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan διεξάγει έναν «πόλεμο οικονομικής απελευθέρωσης» – και μέχρι στιγμής οι χαμένοι είναι οι πολίτες της χώρας του που έχουν δει το κόστος ζωής να αυξάνεται απότομα.
Η αξία της τουρκικής λίρας έχει υποχωρήσει σχεδόν κατά 40% έναντι του δολαρίου μόνο το 2021, με την Κεντρική Τράπεζα της χώρας να ακολουθεί μια μάλλον ανορθόδοξη πολιτική για τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει.
Σύμφωνα με ανάλυση του Politico, το φθινόπωρο, οι υπεύθυνοι χάραξης νομισματικής πολιτικής της τουρκικής κεντρικής τράπεζας – υπό την πίεση του Erdogan – ξεκίνησαν μια πολιτική για την τόνωση της πιστωτικής επέκτασης και της ανάπτυξης, μειώνοντας το βασικό επιτόκιο τέσσερις φορές σε τέσσερις μήνες.
Και αυτό παρά τις ανησυχίες ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ανεβάσει τον ετήσιο πληθωρισμό πάνω από το 20% και να υποτιμήσει το νόμισμα.
Αυτοί οι φόβοι δεν είναι άλλωστε αβάσιμοι.
Ο δείκτης τιμών καταναλωτή της Τουρκίας αυξήθηκε στο 21% ετησίως τον Νοέμβριο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία – που αμφισβητούνται από την αντιπολίτευση, η οποία κατηγορεί τις αρχές ότι δεν αποκαλύπτουν το πραγματικό κόστος του πληθωρισμού – ενώ η λίρα υποχώρησε περισσότερο από 30% έναντι του δολαρίου σε μόλις τρεις μήνες.
Νιώθουν το κόστος οι πολίτες
Καθώς οι οικονομικές προοπτικές χειροτέρευαν, οι Τούρκοι καταναλωτές παρατήρησαν απότομες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης – ακόμα και τίτλοι υπέρ του Erdogan – άρχισαν να γράφουν για μεγάλες ουρές για να αγοράσουν βασικά τρόφιμα, όπως ψωμί.
Σύμφωνα όμως με τους αναλυτές, οι μισθοί των εργαζομένων έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ σε πραγματικούς όρους όταν υπολογίζονται οι πρόσφατες αυξήσεις τιμών για τα βασικά προϊόντα.
Μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες στην ηγεσία του έθνους, οι εκλογές του 2023 αναμένεται να είναι οι πιο σκληρές για τον Erdogan.
Ωστόσο ο ίδιος θεωρεί ότι θα κερδίσει αυτές τις εκλογές χάρη εν μέρει σε μια οικονομική ανάκαμψη, μέρος του ευρύτερου «πολέμου οικονομικής απελευθέρωσης».
Επίσης, επαναλαμβάνει τη μακροχρόνια στάση του ενάντια στα υψηλά επιτόκια, τα οποία ισχυρίζεται ότι προκαλούν πληθωρισμό (άποψη που έρχεται σε αντίθεση κύριες οικονομικές θεωρίες).
Θέλει ένα νέο οικονομικό μοντέλο με εξαγωγές βασισμένες σε φθηνή πίστωση, φθηνό νόμισμα και χαμηλό εργατικό κόστος που, όπως λέει, θα καταστήσει την Τουρκία ένα κατασκευαστικό κόμβο, σύμφωνα με το πρότυπο της Κίνας, πολύ πιο κοντά στις ευρωπαϊκές αγορές.
Οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η Τουρκία θα καταγράψει περίπου 9% αύξηση του ΑΕΠ φέτος -από τα υψηλότερα στον κόσμο- και μια οικονομία που θα καθοδηγείται από τις εξαγωγές, θεωρητικά, θα ενίσχυε τις μελλοντικές ταμειακές ροές και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.
Αυτό φυσικά θα μεταφραστεί σε κέρδη για τις επιχειρήσεις και, με τη σειρά του, σε επανεκλογή του Erdogan.
Ωστόσο, η αυξανόμενη ανισότητα είναι μεταξύ των πολλών ανησυχιών που συμμερίζονται οι κατασκευαστές και οι έμποροι της Ανατολίας.
Έτσι, οι Τούρκοι πολίτες προστατεύουν σταδιακά τις αποταμιεύσεις τους μετατρέποντάς τες σε περιουσιακά στοιχεία εκτός λίρας, με το 62,2% των τουρκικών τραπεζικών καταθέσεων να διατηρούνται σε ξένα νομίσματα, σύμφωνα με τα στοιχεία στις 3 Δεκεμβρίου – το υψηλότερο επίπεδο από το 2001.
www.bankingnews.gr
