Εντονο προβληματισμό έχει προκαλέσει εκ νέου στα Γενικά Επιτελεία
Ελλάδος-Ινδίας (και όχι μόνο) σειρά επιπρόσθετων δημοσιευμάτων και αναλύσεων
από ισραηλινά και ινδικά έντυπα, βάσει των οποίων Πακιστανοί πιλότοι μαχητικών
αεροσκαφών εξακολουθούν να πετάνε με τουρκικά αεροσκάφη σε διάφορες αποστολές
της τουρκικής Αεροπορίας και μεταξύ άλλων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ /Αζερμπαϊτζάν,
στη βόρεια Συρία, στο Αφρικανικό Κέρας, στη Λιβύη, καθώς και κατά διαστήματα
στην Ανατολική Μεσόγειο.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*
Είναι το δεύτερο «κύμα δημοσιευμάτων», μετά από εκείνο που ακολούθησε την
περίοδο 2016-2018, λόγω του πογκρόμ αξιωματικών της τουρκικής Αεροπορίας από
τους Ερντογάν και Ακάρ, εξαιτίας της συμμετοχής πολλών μάχιμων αξιωματικών της
στην καθοδηγούμενη απόπειρα πραξικοπήματος από τους Γκιουλενιστές τον Ιούλιο
του 2016.
Αναφορές
Γνωστές «δεξαμενές σκέψεις», μεταξύ των οποίων το Κέντρο Μπέγκιν-Σαντάτ στο
Ισραήλ, το Ινδικό Κέντρο Αμυντικών και διπλωματικών αναλύσεων στο Νέο Δελχί,
καθώς και οι εφημερίδες «Times of India» και «Hindustan», κάνουν συχνές
αναφορές στην ιδιαίτερα στενή και εξειδικευμένη συνεργασία της Αγκυρας και του
Ισλαμαμπάντ σε πάρα πολλούς τομείς, μεταξύ των οποίων σε
πυραυλική-αεροδιαστημική τεχνολογία, αποστολές ορεινού αγώνα, Ειδικές
Δυνάμεις, ταχέα σκάφη, ως και στην πυρηνική ενέργεια και όχι μόνο.
Ο υπογράφων το τελευταίο διάστημα έχει στη διάθεσή του 8 συγκεκριμένες μελέτες
και άρθρα. Η συνεργασία στον αεροπορικό τομέα, καθώς και στα μη επανδρωμένα
αεροσκάφη, έχει αναβαθμιστεί πολύ (λόγω της τουρκικής υπεροχής), ενώ οι
εμπλοκές των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών σε ιρακινό Κουρδιστάν,
Υπερκαυκασία, Γιαμού-Κασμίρ, ως και στη μεθοριακή ζώνη μεταξύ Πακιστάν και
Αφγανιστάν, έχουν συνδράμει σε κοινές εμπειρίες και επιχειρήσεις των Ειδικών
Δυνάμεων, ειδικά σε αποστολές σε ορεινούς όγκους και αντιτρομοκρατικές
επιχειρήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο Πολεμικές Αεροπορίες έχουν στη
διάθεσή τους κυρίως μαχητικά αεροσκάφη F-16 (ως και ναυτικής συνεργασίας P-3C
ORION), κάτι που προφανώς ευνοεί την από κοινού συνεργασία.
Στενές επαφές
Επίσης το Πακιστάν ενισχύεται με εξελιγμένης τουρκικής κατασκευής
κορβετοφρεγάτες MILGEM, ενώ οι αεροπορικές τους δυνάμεις συνεργάζονται σε
αποστολές και ασκήσεις πάνω από θαλάσσιες ζώνες, όπως στον Κόλπο της Βεγγάλης,
στην Αραβική Θάλασσα, καθώς και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ιδιαίτερα στενή είναι
η επί χρόνια συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών MIT και ISI.
Σε διάφορα επιμέρους μέτωπα το Πακιστάν συνεργάστηκε με την Τουρκία και το
Αζερμπαϊτζάν στον πρόσφατο πόλεμο των 44 ημερών στο θύλακα του
Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ενώ η Ινδία έχει επικρίνει την πολύπλευρη συμβολή τις
Αγκυρας στην περιοχή του Κασμίρ υπέρ των συμφερόντων του Πακιστάν. Μεταξύ
άλλων διάφορα περιοδικά και μυστικές υπηρεσίες κάνουν λόγο για στροφή της
Ινδίας στην έντονη υποστήριξη της Αρμενίας, που ηττήθηκε στον πρόσφατο πόλεμο
από τους Αζέρους, και μάλιστα το Νέο Δελχί παρέδωσε στην Αρμενία τέσσερις
επίγειους σταθμούς ραντάρ για εντοπισμό αεροσκαφών τύπου SWATHI.
Ινδία και Αρμενία
Πληροφορίες φέρουν σε κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας Γιερεβάν της Αρμενίας
να έχει τοποθετηθεί πρόσφατα άγαλμα του Μαχάτμα Γκάντι, ενώ το Νέο Δελχί
πρόκειται να αναγνωρίσει την αρμενική Γενοκτονία του 1915 από τους Τούρκους.
Οι Αρμένιοι υποστηρίζουν ότι Πακιστανοί κομάντος πολέμησαν πρόσφατα στο πλευρό
των Αζέρων, ενώ η Ινδία έχει εκφράσει την ανησυχία της για την υποβρυχιακή
συνεργασία Τουρκίας-Πακιστάν, και μάλιστα σε πολυεθνικές ασκήσεις τα τελευταία
δύο χρόνια και στην Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, το δεύτερο εξάμηνο του 2021
πακιστανικό υποβρύχιο θα πραγματοποιήσει επίσκεψη σε τουρκικά λιμάνια.
Η τουρκο-πακιστανική συνεργασία στον πυρηνικό τομέα προβληματίζει την ελληνική
πλευρά που υστερεί στο θέμα της συλλογής και αξιολόγησης πληροφοριών, ειδικά
από τα κράτη της νότιας Ασίας/ινδικής υποηπείρου, ενώ το τελευταίο χρονικό
διάστημα εκφράστηκε σχετικό ενδιαφέρον από τον ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια για αναβάθμιση
των επαφών μας με την Ινδία. Αξίζει να τονιστεί ότι Τούρκοι σπουδαστές στο
εξωτερικό σε πολύ μεγάλο βαθμό σπουδάζουν για μηχανικοί -σε θέματα
πυραυλικά-πυρηνικά-, ως και μεταλλειολόγοι, γεγονός που θα πρέπει να μας
προβληματίσει ακόμα περισσότερο…
Τέλος, χθες αναχώρησαν από το Ικόνιο της Τουρκίας επιστρέφοντας στη Λιβύη 20
Λίβυοι αξιωματικοί που εκπαιδευθήκαν σε θέματα αεράμυνας από τους Τούρκους,
μέσα από ένα ταχύρρυθμο πρόγραμμα τριών εβδομάδων.
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής