Η Deutsche Welle έγραψε πως η σύγκρουση Αρμενίας – Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ δεν είναι παρά το νέο, «ακήρυχτο» μέτωπο Ρωσίας – Τουρκίας.
Η εκτίμηση μπορεί να μοιάζει απόλυτη για μια σύγκρουση που χρονολογείται από το 1988, που εμπεριέχει εθνοτικά, θρησκευτικά και ενεργειακά διακυβεύματα, και που οι ρίζες της φθάνουν πίσω στις αλλαγές συνόρων που γέννησε η διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης.
Στην εποχή του τουρκικού νέο-αναθεωρητισμού, όμως, και του μεγάλου στρατηγικού πόκερ στην Μεσόγειο, ο Ερντογάν μπορεί όντως να βλέπει ένα ακόμη «χαρτί» ευκαιρίας στον Καύκασο.
Η στρατιωτική εμπλοκή της Αγκυρας
Το πρώτο δεδομένο είναι πως στο νέο μέτωπο του Ναγκόρνο Καραμπάχ η Τουρκία δεν στηρίζει απλώς το Αζερμπαϊτζάν κόντρα στους αρμένιους συμμάχους του Πούτιν – εμπλέκεται ήδη στρατιωτικά και επιχειρησιακά.
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης προβάλουν βίντεο των τουρκικών ντρόουν Μπαϊρακτάρ που συμμετέχουν στις συγκρούσεις στην περιοχή, ανταποκριτές των τουρκικών καναλιών ήταν παρόντες και μετέδιδαν σε απ΄ευθείας σύνδεση την έναρξη της στρατιωτικής επίθεσης του Αζερμπαϊτζάν ανήμερα της επετείου έναρξης του αρμενο-τουρκικού πολέμου το 1920, και – πολύ περισσότερο -, με το πρόσχημα κοινών στρατιωτικών γυμνασίων, η Αγκυρα φέρεται να έχει μεταφέρει τις τελευταίες εβδομάδες 4.000 μισθοφόρους από την Συρία στον Καύκασο.
Οι αγωγοί του Αζερμπαϊτζάν
Το δεύτερο δεδομένο είναι πως η εμπόλεμη ζώνη απέχει ελάχιστα από την διαδρομή του αγωγού Μπακού-Τιφλίδας-Τσεϊχάν και άλλων καίριων υποδομών.
Συνολικά η ευρύτερη περιοχή του νότιου Καυκάσου αποτελεί βασική αρτηρία για την μεταφορά του φυσικού αερίου και του πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν στην Τουρκία, την Ευρώπη και τις μεγάλες αγορές της Δύσης. Το Αζερμπαϊτζάν καλύπτει περίπου το 5% των αναγκών της Ευρώπης σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Και θεωρείται κρίσιμο ανάχωμα για να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης από την Ρωσία.
Τα μέτωπα της Συρίας και της Λιβύης
Το τρίτο δεδομένο είναι πως στο Ιντλίμπ της Συρίας οι κοινές περιπολίες Τουρκίας – Ρωσίας έχουν σταματήσει και οι ρωσικές δυνάμεις σφυροκοπούν την περιοχή. Στην Λιβύη επίσης, Μόσχα και Αγκυρα βρίσκονται σε αντίπαλα στρατόπεδα. Και την ίδια ώρα, ο Ερντογάν «παίζει» με τις κόκκινες γραμμές της Δύσης και της Ελλάδας στην ανατολική Μεσόγειο, διεκδικώντας συνεκμετάλλευση στα ενεργειακά της αποθέματα.
Ως εκ τούτου, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που βλέπουν το Ναγκόρνο Καραμπάχ ως την μεγάλη ευκαιρία για την Αγκυρα να ενισχύσει την θέση της στο πλευρό των Αζέρων και να βάλει ένα ακόμη διαπραγματευτικό χαρτί στο τραπέζι του «παζαριού» με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Κοινώς, θεωρούν ότι η σύμπραξη με τους «αδελφούς Αζέρους» μπορεί να ενισχύσει την διαπραγματευτική ισχύ του Ερντογάν έναντι της Ρωσίας στα υπόλοιπα μέτωπα – κατά βάση εκείνα της Συρίας και της Λιβύης.
Θα παραμείνει “ουδέτερος” ο Πούτιν;
Το προφανές ερώτημα εδώ είναι τι θα πράξει, και πως θα απαντήσει, ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Ρωσία, και ο ίδιος ο Πούτιν, έχει παραδοσιακή, ιστορική συμμαχία με την Αρμενία, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει ενισχύσει και τους δεσμούς του με την αζέρικη ελίτ.
Προσώρας, κινείται διπλωματικά ζητώντας άμεση κατάπαυση πυρός και επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Ναγκόρνο Καραμπάχ και αναμένει.
Η δε απάντηση για το τι θα πράξει μάλλον βρίσκεται στο μέχρι που σκοπεύει να το τραβήξει ο Ερντογάν και ο φίλος του, αζέρος πρόεδρος Ιλχάμ Αλίγεφ. Διότι εάν φθάσει να απειληθεί η ίδια η κυριαρχία της Αρμενίας – μιας χώρας που επί χρόνια τελεί υπό την προστασία της Μόσχας – ουδείς θεωρεί ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί να παραμείνει ουδέτερος.