Βασίλης Γαλούπης
Οι «ευρωπαϊκές» μέρες της Τουρκίας τέλειωσαν πριν καλά καλά αρχίσουν. Πριν από περίπου μια εβδομάδα ο Ερντογάν υποσχέθηκε δικαστική μεταρρύθμιση και ανακοίνωσε την «δημοκρατική και οικονομική ανανέωση» της χώρας του. Με λίγα λόγια, ότι η Τουρκία θα γίνει πιο «ευρωπαϊκή».
Όταν, όμως, η αντιπολίτευση ζήτησε την αποφυλάκιση επιφανών πολιτικών κρατουμένων, όπως ο Ντεμιρτάς του HDP ή ο επιχειρηματίας Οζμάν Καβαλά, ο Ερντογάν το απέρριψε. Σήμερα Παρασκευή η Τουρκία εξέδωσε νέα NAVTEX που δεσμεύει περιοχή σε διεθνή ύδατα ανάμεσα στη Ρόδο και το Καστελόριζο για ασκήσεις που θα διεξαχθούν 9 και 10 Δεκεμβρίου, λίγες ώρες δηλαδή πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής. Με έναν μαγικό τρόπο, όλα ξαναέγιναν ίδια…
Ο φόβος των κυρώσεων από την ΕΕ, αλλά και της επικείμενης προεδρίας Μπάιντεν, οδήγησε τον Ερντογάν σε ένα φλερτ προς την Δύση. Ανακαλύπτοντας ότι η χώρα του είναι «αναπόσπαστο μέρος της Ευρώπης». Το κόλπο είναι παλιό. Κάθε φορά που ο Ερντογάν χρειάζεται επειγόντως καλύτερες σχέσεις με την Ευρώπη, καταφεύγει στην ρητορική της κοροϊδίας. Περί ειρηνικής διπλωματίας, μεταρρυθμίσεων, δημοκρατικών αξιών…
Όμως, ακόμα και να τα εννοούσε όλα αυτά ο Ερντογάν, το βαθύτερό πρόβλημά του είναι ότι βρίσκεται όμηρος των εθνικιστών του Μπαχτσελί. Κανένας «εξευρωπαϊσμός» της Τουρκίας δεν μπορεί να προχωρήσει. Ο αρχηγός του υπερεθνικιστικού MHP τού παρέχει πλειοψηφία, με αντάλλαγμα ο Ερντογάν να υιοθετεί τις θέσεις του.
Τα τελευταία χρόνια άνθρωποι του MHP (ulkuculer όπως τους λένε στην Τουρκία), έχουν καταλάβει θέσεις – κλειδιά σε δικαιοσύνη, στρατό και κρατικό μηχανισμό. Ακόμα και να φύγει κάποια στιγμή ο Ερντογάν, αυτοί θα παραμείνουν.
Το MHP δεν είναι ένα οποιοδήποτε κόμμα, αλλά μια συμμαχία εθνικιστών, αφεντικών της Μαφίας και Γκρίζων Λύκων. Ο πυρήνας της ιδεολογίας τους είναι ότι οι Τούρκοι είναι πάνω από κάθε άλλο γειτονικό έθνος. Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί είναι, έγραψε η γερμανική Zeit, το φύλο συκής, αφού πίσω από αυτόν βρίσκονται εγκληματίες και φανατικοί.
Οι εθνικιστές του MHP ενδιαφέρονται για την εξουσία τους στην γραφειοκρατία πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε έδρα του υπουργικού συμβουλίου κι άλλες φανερές θέσεις εξουσίας. Ο Ερντογάν έχει «αγκαλιάσει» τους βασικούς τους στόχους, που αποτυπώνονται και στην ακραία επιθετική στάση της Τουρκίας απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο.
Με τις μαζικές εκκαθαρίσεις που ακολούθησαν το επιχειρηθέν πραξικόπημα του 2016, δεκάδες χιλιάδες αξιωματούχοι απομακρύνθηκαν και 20.000 στρατιώτες απολύθηκαν. Έκτοτε, άνθρωποι του MHP κατέλαβαν αυτές τις θέσεις, με αποτέλεσμα να έχουν πια τον έλεγχο του στρατού και του κρατικού μηχανισμού.
Στην Τουρκία πραγματοποιείται ένα «αθόρυβο πραξικόπημα διαρκείας από τους εθνικιστές» έγραψε η Zeit.
Το περασμένο σαββατοκύριακο, μάλιστα, ο Ερντογάν ευχαρίστησε τους εθνικιστές επειδή πάντα στέκονται στο πλευρό του «σε όλα όσα είναι προς το συμφέρον της χώρας και του έθνους μας».
Πίσω από την κυριαρχία του στις δημοσκοπήσεις, με τον Ερντογάν να παραμένει ο ισχυρότερος Τούρκος πρόεδρος από την εποχή του Κεμάλ Ατατούρκ, κρύβεται ένα ερώτημα για το ποιος έχει ουσιαστικά την εξουσία στη χώρα.
Ο Ερντογάν είναι ένας πολιτικός ιδεολογικά απροσδιόριστος, που θα μπορούσε θεωρητικά να στρίψει την Τουρκία από την εθνικιστική γραμμή, αν κάποια στιγμή λογαριάσει ότι τον συμφέρει. Όμως, στα εκτελεστικά όργανα δεν βρίσκονται πια δικοί του. Ο κρατικός μηχανισμός ελέγχεται από άλλους.
Ένας από τους πιο διαβόητους εθνικιστές, με δεσμούς με το κόμμα MHP και με την MIT, είναι το αφεντικό της μαφίας Αλαατίν Τσακιτζί, που είχε καταδικαστεί για την εντολή εκτέλεσης της συζύγου του και αποφυλακίστηκε τον Απρίλιο. Είχε στείλει ένα γράμμα στον Ερντογάν μέσα από την φυλακή το 2018: «Δεν ελέγχεις εσύ το κράτος. Οι εθνικιστές είναι τα θεμέλια του κράτους», του έγραφε.
liberal.gr
