Ο υπουργός Εξωτερικων Νίκος Δένδιας εσπευσε ν’ ανταποκριθει στην πρόσκληση Τσαβούσογλου νά επισκεφθει τήν Αγκυρα στίς 15 Απριλίου.Λίγες μέρες δηλαδή πρίν τό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καί πρίν τήν Πενταμερή γιά τήν Κύπρο.Στό ιδιο πνευμα ,η Αγκυρα ειχε δεχθει να γίνει στήν Αθήνα ο 62ος γυρος των διερευνητικων συνομιλιων.
Ειχε μεριμνήσει ομως προηγουμένως νά σταλει πρός την Ελλάδα , το Ισραήλ καί τήν Ευρωπαϊκή Ενωση διπλωματική νότα, μέ τήν οποία καλουσε τά τρία μέρη ( τήν Κύπρο τήν αγνόησε , γιατί δέν τήν αναγνωρίζει ) νά υποβάλουν αιτηση πρός αυτήν γιά τήν παραχώρηση αδείας διελεύσεως του Ευρω – Ασιατικου Καλωδιου Μεταφορας Ηλεκτρικης Ενέργειας ( Euro – Asia Interconnector ) διαμέσου της δικης της δηθεν ΑΟΖ. Η ΑΟΖ στήν οποία αναφέρεται η Αγκυρα , ειναι η λεγόμενη ” Γαλάζια Πατρίδα ” , τήν οποίαν ανεκήρυξε αυθαιρέτως , σέ συνδυασμό μέ τήν υπογραφή του “Μνημονίου ” μέ τήν τότε ” Κυβέρνηση ” Αλ Σάρατζ της Λιβύης.
Η Τουρκική δηλαδή πλευρά θέλησε και , πρίν τό νέο γύρο διερευνητικων συνομιλιων, νά στείλει ΄τό γνωστό μήνυμα οτι η ημερήσια διάταξη των συνομιλιων αυτων περιλαμβάνει καί ολες τίς Τουρκικες αξιώσεις καί διεκδικήσεις , ασχετα αν η Ελληνική πλευρά θέλει οι συνομιλίες νά περιορισθουν στά θέματα της υφαλοκρηπίδος καί της ΑΟΖ , στό πλαίσιο του διεθνους θαλάσσιου δικαίου.
Θά σημείωνε κανείς, παρεμπιπτόντως , τό παράδοξο της Ελληνικης απραξίας, οταν η Τουρκική πλευρά , υπερβαίνοντας κάθε οριο , προχώρησε στήν εξαγγελία της ” Γαλάζιας Πατρίδας ” καί ανεκήρυξε , στό πλαίσιο αυτό ,ΑΟΖ, πού φτάνει μέχρι τή Λιβύη , αγνοώντας τά δικαώματα των Ελληνικων νησιων.Η Αγκυρα κατέθεσε μάλιστα στόν ΟΗΕ τίς συντεταγμένες της διεκδικούμενης απ’ αυτήν ΑΟΖ. Η μερική οριοθέτηση ΑΟΖ από τήν Ελλάδα καί τήν Αιγυπτο, θεραπεύει μερικως τό πρόβλημα.Παραμένει ομως ακέραιο σέ σχέση μέ τήν υφαλοκρηπίδα καί τήν ΑΟΖ των νησιων.Παραμένει επίσης τό Τουρκο – Λιβυκό Μνημόνιο, στό μέτρο πού εξακολουθει νά τό υποστηρίζει το μεταβατικό Λιβυκό καθεστώς, παρά τον εξώφθαλμα παράνομο καί ατοπο χαρακτήρα του.
Τό γεγονός οτι η Ελληνική πλευρά παραμένει αδρανής καί δέν ανακηρύσσει ουτε ΑΟΖ ουτε επεκτείνει τ’α Ελληνικά χωρικά υδατα σέ 12 μίλια Νότια ,τουλάχιστον , πρός τό παρόν , καί ΝΑ της Κρήτης, αφήνει τήν Αγκυρα νά παρουσιάζεται ως η μόνη χώρα πού εχει ανακηρύξει ΑΟΖ στήν περιοχή καί νά ζητα από τούς νόμιμους δικαιούχους τό ” σεβασμό των δικαιωμάτων της ” .Ο τραγέλαφος αυτός εχει αφετηρία , βεβαίως , τή φοβική παράλειψη από τήν Ελληνική πλευρά της οριοθετήσεως ΑΟΖ μέ τήν Κύπρο.
Τί επιδιώκει τώρα η Αγκυρα , μέ τήν πρόσκληση Δένδια;Κατ’ αρχήν , γιά νά δείξει στούς Ευρωπαίους οτι η Τουρκία δέν αρνειται τό διάλογο μέ τήν Ελλάδα ,πού της συστήνουν επιτακτικά.Γιά νά καθηλώσει , κατά δεύτερο λόγο, τήν Ελλάδα στήν πολιτική αυτή, παρέχοντας εμμέσως στήριξη στούς θιασωτες της κατευναστικης πολιτικης στήν Αθήνα , στό ιδιο τό περιβάλλον του Πρωθυπουργου.Κατά τρίτο λόγο, γιά νά αποτρέψει τήν Ελλάδα, μέ τήν ” επίθεση φιλίας ” αυτή , νά αντιδράσει στή ” θετική ατζέντα ” πού προτείνουν γιά τήν Τουρκία οι Ευρωπαίοι φίλοι της ,μέ επικεφαλης τή Γερμανία.
Ποιά ειναι αυτή η ” θετική ατζέντα ” ; Μα φυσικά , πρωτο – πρωτο , τό θέμα της παράνομης μεταναστεύσεως, πού ο Ερντογάν τή χρησιμοποιει ως μεγάλο οπλο.Ο τελευταιος ζητα τώρα πολύ περισσσότερα χρήματα καί διαπραγματεύεται ορους , πού θα επιτρέπουν τή συνέχιση , αν οχι τή θεσμοθέτηση καί τήν επιδείνωση του υβριδικου πολέμου πού διεξάγει κατά της Ελλάδος καί κατ’ επέκταση κατά της Ευρώπης.
Τό προτεινόμενο νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο γιά τή Μετανάστευση καί τό Ασυλο , μετά από κυοφορία δύο περίπου χρόνων, ειναι δυσμενέστερο ακόμη από τό προηγούμενο. Υπό τήν επίφαση ανούσιων γενικολογιων, διατηρει καί επιδεινώνει τήν πολιτική των ανοικτων συνόρων.Η επιδείνωση συνίσταται στή δημιουργία κέντρων υποδοχης κοντά στά σύνορα, στά νησιά καί στόν Εβρο. Σ’ αυτά θά γίνεται , υποτίθεται , η διαλογ μ εταξύ αυτων πού δικαιουνται ασύλου καί αυτων πού δέν δικαιουνται καί οι οποιοι θά πρέπει λογικά να επαναπροωθηθουν. Στό σημειο αυτό, εισάγεται ως νεωτερισμός η αναγνώριση των Κέντρων αυτων ,κατά ενα πλάσμα δικαίου , ως ευρισκομένων εκτός Ευρωπαϊκου , κατά συνέπεια καί εκτός εθνικου εδάφους.Τά Κέντρα δηλαδή στά νησιά του Ανατολικου Αιγαίου , του Εβρου καί ενδεχομένως αλλου, θά θεωρουνται οτι ευρίσκονται εκτός των συνόρων της Ευρωπαϊκης Ενώσεως.
Ο καθένας αντιλαμβάνεται τι σημαίνει αυτό γιά τή χώρα , την κυριαρχία της καί τό μέλλον των νησιων.Πολύ περισσότερο , οταν δέν διασφαλίζεται καμιά αποτελεσματική λύση γιά τήν επιστροφή καί απέλαση οσων δέν δικαιουνται ασύλου. Δέν προβλέπεται επίσης καμιά δίκαιη καί εγγυημένη κατανομή οσων γίνονται δεκτοί γιά παροχή ασύλου . Επιπλέον , παραμένουν σέ ισχύ , υπό αναθεωρημένη μορφή , οι γνωστοί οροι του Κανονισμου του Δουβλίνου //, περί επιστροφης στήν πρώτη χώρα υποδοχης οσων κατορθώσουν νά μεταβουν σέ αλλες Ευρωπαϊκες χωρες, οπου ειναι ανεπιθυμητοι.
Η Ισπανία , π.χ. , υπέγραψε μέ τό Μαρόκο, σέ διμερή βάση , μιά συμφωνία γιά τόν ελεγχο των παρανόμων μεταναστων από τίς ακτές του.Τό Μαρόκο ελέγχει στίς ακτές του τήν παράνομη μετανάστευση καί δέχεται πίσω οσους κατορθώσουν νά διαφύγουν τόν ελεγχό του καί νά φτάσουν στήν Ισπανία. Τά χρήματα πού καταβάλλει η Ισπανία στό Μαρόκο εχουν συγκεκριμένο αντίκρυσμα. Αντί η Ευρωπαϊκή Ενωση νά διαπραγματευθει μιά τέτοια συμφωνία μέ τήν Τουρκία , εναντι των πολλων δισ. ευρώ πού προσφέρει, αποδέχεται ανοικτά σύνορα μέ τήν Τουρκία γιά τους υποτιθέμενους ” πρόσφυγες ” , πού στή μεγάλη πλειοψηφία τους ειναι παράνομοι μετανάστες, καί τή δημιουργία μεγάλων Κέντρων Υποδοχης στά Ελληνικά νησιά καί στόν Εβρο , κοντά στά σύνορα, μέ καθεστώς γκρίζας ζώνης.
Δέν χρειάζεται νά ειναι κανείς μάντις γιά ν’ αντιληφθει τί θά συμβει , εάν σπεύσει η Ελλάδα καί αποδεχθει ενα τέτοιο καθεστώς καί μιά τέτοια συμφωνία της Ευρώπης μέ τήν Τουρκία.Η Αγκυρα, γιά νά παρακάμψει τό σκόπελο της Ελλάδος καί της Κύπρου, διαπραγματεύεται τό θέμα , πίσω από τήν πλάτη τους, μέ τή Γερμανία, εκτιμώντας οτι ουτε η Ελλάδα ουτε η Κύπρος θά θελήσουν νά φέρουν αντίρρηση καί νά εμποδίσουν μιά ” Ευρωπαϊκή ” πολιτική.Γιά τήν Ελλάδα ομως καί τήν Κύπρο, η πολιτική αυτή ειναι ολέθρια.Δέν πρέπει γι’ αυτό , μέ κανένα τρόπο, νά δώσουν τή συγκατάθεσή τους , πού θά οπλίσει ακόμη περισσότερο τό χέρι του Ερντογάν εναντίον τους .Εάν θέλει η αλλη Ευρώπη συνέχιση της πολιτικης των ανοικτων συνόρων ,θά πρέπει νά γνωρίζει οτι δέν μπορει νά ζητα από τήν Ελλάδα νά πληρώνει τό λογαριασμό , μέ τό επιχείρημα οτι η Ευρώπη δίνει χρήματα στήν Ελλάδα γιά τήν υποδοχή καί τήν εγκατάστασή τους. Η Ελλάδα δέν ειναι γιά διάλυση καί γιά μετάλλαξη καί αντικατάσταση του πληθυσμου της.
Οταν εγινε η μαζική απόπειρα εισβολης στόν Εβρο , η Ελλάδα ειδε οτι ηταν μονόδρομος η αναστολή εφαρμογης της περιβόητης Ευρωπαϊκης Οδηγίας γιά τά ανοικτά σύνορα.Αντί νά εμμείνει στήν πολιτική αυτή , υπεχώρησε στίς πιέσεις καί επανέκαμψε στό παλαιό καθεστώς.Δέν ειναι ποτέ αργά νά επιστρέψει στήν πολιτική του Εβρου καί νά εμμείνει σταθερά σ’ αυτήν.Δεν ειναι δυνατόν η Ελλάδα καί η Κύπρος νά εχουν ανοικτά σύνορα μέ μιά χώρα , πού απειλει απροκάλυπτα τήν εθνική τους ασφάλεια καί, στήν περίπτωση της Κύπρου, ειναι δύναμη εισβολης καί κατοχης.
Δεν πρέπει επίσης η Ελλάδα νά υποστασιάζεται γιά τή μεγάλη δηθεν σημασία του Σένγκεν, τό οποιο οι Ευρωπαιοι εταιροι επικαλουνται γιά νά εχουν λόγο στόν ελεγχο των Ελληνικων συνόρων , πού ειναι καί Ευρωπαϊκά σύνορα.Τό ενδιαφέρον τους , δυστυχως , γι’ αυτά ειναι επιλεκτικό.Αντί νά ενισχύσουν , οπως θά ανέμενε κανείς καί οπως θά ηταν φυσικό, τόν ελεγχο των Ελληνικων συνόρων , ουσιαστικά τόν υπονομεύουν μέ τήν πολιτική των ανοικτων συνόρων καί τή μονόπλευρη ανάθεση στήν Ελλάδα , ως χώρας υποδοχης , της ευθύνης γιά τά μετέπειτα προβλήματα.
Εάν υπάρξει ακαμψία από τήν πλευρά των αλλων εταίρων καί εμμονή γιά τήν επιβολή στήν Ελλάδα ” υπεράκτιων ” Κέντρων Υποδοχης Μεταναστων, η Ελλάδα δέν πρέπει νά διστάσει ακόμη καί ενώπιον του ενδ εχομένου ν’ αποσυρθει από τή Συμφωνία Σενγκεν. Μπορει νά τήν αντικαταστήσει μέ διμερεις συμφωνίες γιά τήν κατάργηση της βίζας καί γιά συνεργασία σέ θέματα ελεύθερης κυκλοφορίας των υπηκόων των χωρων – μελων.Μέ τήν ιδια λογική , μπορει επίσης νά υπογράψει διμερεις συμφωνίες γιά τόν ελεγχο των Ελληνικων – Ευρωπαϊκων συνόρων , μέ χωρες- μέλη πού συμφωνουν στό σεβασμό της εθνικης κυριαρχίας στόν ελεγχο των συνόρων.
Ενα δεύτερο θέμα , πού περιλαμβάνεται στή λεγόμενη ” θετική ατζέντα ” γιά τήν Τουρκία , ειναι τό Τουρκικό αιτημα γιά αναβάθμιση της Τελωνειακης Ενώσεως μέ τήν Ευρώπη.Τό θέμα ειναι πολύ σημαντικό γιά τήν Αγκυρα , γιατί αυτό μεταφράζεται σέ μεγάλα προσδοκώμενα κέρδη, κάθε χρόνο, της τάξεως των 20 δισ. ευρώ.Η Αγκυρα θέτει παραλλήλως καί τό θέμα της αρσεως της βίζας γιά ολους τούς Τούρκους υπηκόους.Υπάρχουν ομως μεγάλες αντιδράσεις από π ολλες χωρες καί δέν φαίνεται πολύ πιθανόν οτι θά ικανοποιηθει.Αντιθέτως, η Αγκυρα εχει μεγάλες προσδοκίες γιά τήν αναβαθμισμένη Τελωνειακή Ενωση. γιά τήν οποία οι αποφάσεις μαλλον θά παραπεμφθουν στήν επόμενη Σύνοδο του Ιουνίου, οπως ,αλλωστε, καί συνολικά η λεγόμενη ” θετική ατζέντα ” .
Ειναι προφανές οτι η αναβάθμιση της Τελωνειακης σχέσεως της Τουρκίας μέ τήν Ευρώπη θά επληττε αμεσα τήν Αθήνα , γιατί θά βοηθουσε σημαντικά τις Τουρκικες εξαγωγες στήν Ευρώπη ,που ειναι ευθέως ανταγωνιστικές πρός τίς Ελληνικές ,αλλά καί στήν ιδια τήν Ελληνική αγροτο-κτηνοτροφική καί αλλη παραγωγή. Δέν ειναι επίσης πολύ γνωστό οτι η Αγκυρα επέβαλε στή συμφωνία Τελωνειακης Ενώσεως μέ τήν Ευρώπη τήν εξαίρεση των Ελληνικων γεωργικων προϊόντων , γεγονός πού συνιστα γιά τήν Ελλάδα αθέμιτο ανταγωνισμό.
Η πρόσκληση Δένδια στήν Αγκυρα εχει σχέση , τέλος, μέ οσα τεκταίνονται γιά τήν Κύπρο καί ειδικότερα τήν Πενταμερή Διάσκεψη , που θά συνέλθει στή Γενεύη , στό τέλος Απριλίου, εν μεσω της Αγίας Εβδομάδας των Παθων.Ελλ’αδα καί Κύπρος δέν ειχαν κανένα λόγο νά επισπεύδουν γιά μιά τέτοια Διάσκεψη, πού ειναι κυριολεκτικά σημαδεμένη τράπουλα , μέ πρωταγωνιστές τούς Βρετανούς , υπό τόν μανδύα του ΟΗΕ καί του χειραγωγούμενου Γ. Γραμματέα του Αντόνιο Γκουτέρες.
Η ενδοτική πολιτική στή Λευκωσία καί στήν Αθήνα θέτουν τήν Κύπρο σέ θανάσιμο κίνδυνο, απειλώντας μέ αυτοκατάλυση τήν Κυπριακή Δημοκρατία, πού ειναι το ερεισμα του Κυπριακου Ελληνισμου, καί διαγράφοντας ενα αδηλο καί ζοφερό μέλλον γιά τόν Ελληνισμό του νησιου.
Περικλής Νεάρχου
Πρέσβυς ε. τ.
