Τα τουρκικά λιμάνια στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο βρίσκονται εντός βεληνεκούς
του ελληνικού πυροβολικού
Παναγιώτης Νάστος
Η Τουρκία φαίνεται ανυποχώρητη και αποφασισμένη να επιβάλλει τετελεσμένα σε
βάρος της Ελλάδας προκειμένου να υλοποιήσει το όραμα της “Γαλάζιας Πατρίδας”.
Για την υλοποίηση αυτού του μεγαλεπήβολου σχεδίου από την Τουρκία απαιτείται η
ύπαρξη ισχυρού στόλου αλλά και λιμενικών υποδομών προκειμένου να εξυπηρετεί
τις ανάγκες του. Έχει η Τουρκία αυτή τη δυνατότητα και ποιό είναι το τρωτό της
σημείο;
Ανάλυση τουρκικών λιμένων
Υπάρχουν 218 παράκτιες εμπορικές εγκαταστάσεις κατά μήκος των τουρκικών
ακτογραμμών. Από αυτές οι 178 πληρούν τις διεθνείς προδιαγραφές και έχουν
πιστοποιηθεί με ISPS Code.
Η κυριότητα του συνόλου σχεδόν των λιμένων ανήκει στον Τουρκικό Οργανισμό
Ναυτιλίας (TMO) παρά την ιδιωτικοποίησή τους καθώς αυτή περιορίζεται στη
παραχώρηση εκμετάλλευσης των δικαιωμάτων σε ιδιώτες για συγκεκριμένο χρονικό
διάστημα.
Η κατανομή των λιμένων ανά περιφέρεια έχει ως εξής:
• Antalya – 7 λιμένες
• Çanakkale – 24 λιμένες
• İstanbul – 79 λιμένες
• İzmir – 22 λιμένες
• Mersin – 18 λιμένες
• Samsun – 16 λιμένες
• Trabzon – 9 λιμένες
Από το σύνολο των λιμένων οι ιδιώτες διαχειρίζονται 126 από αυτά, το κράτος 22
και οι περιφέρειες άλλους 22.
Εξυπηρέτηση υγρών φορτίων
Τα υγρά φορτία αποτελούν ένα βασικό είδος που διαχειρίζονται τα Τουρκικά
λιμάνια.
Το σύνολό τους έφτασε τους 133 εκατ. τόνους το 2012 και αποτελούνταν από αργό
πετρέλαιο, παράγωγα πετρελαίου, υγρά χημικά, υγροποιημένα αέρια και άλλα υγρά
φορτία.
Ο τερματικός σταθμός του Botaş Ceyhan είναι ο ένας από τους σημαντικότερους
που διαχειρίζεται φορτία αργού πετρελαίου στην Τουρκία και για αυτό
σχεδιάζεται η μετατροπή του σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο.
Ιδιώτες επενδυτές έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία για τη λήψη έγκρισης
προκειμένου να προχωρήσουν στην κατασκευή διυλιστηρίων, προσθέτοντας έτσι και
άλλα έσοδα σε αυτά από τα τέλη διέλευσης.
Οι τερματικοί Marmara Ereglisi στο Tekirdag και Aliaga στο İzmir είναι
με τη σειρά τους οι δύο βασικοί λιμένες στους οποίους εισάγεται υγροποιημένο
φυσικό αέριο.
Ναυπηγική βιομηχανία
Στην Τουρκία υπάρχουν 72 εμπορικά ναυπηγεία κατά μήκος των βόρειων και δυτικών
ακτών της.
Τα μεγάλα και καινούργια ναυπηγεία για κατασκευή και επισκευή πλοίων
βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της Κωνσταντινούπολης, στη θάλασσα του
Μαρμαρά.
Τα ναυπηγεία και οι κατασκευαστές σκαφών αναψυχής υποστηρίζονται από τη
βιομηχανία εξοπλισμών καθώς και τις εγκαταστάσεις για διεξαγωγή ερευνών. Αυτές
είναι συγκεντρωμένες γύρω από τις περιοχές των ναυπηγείων, κυρίως στην
Κωνσταντινούπολη.
Τα τρία μεγαλύτερα ναυπηγεία, που συνολικά εκπροσωπούν το 87% της εμπορικής
ικανότητας της Τουρκικής ναυπηγικής βιομηχανίας, είναι τα εξής:
1. Tuzla Bay
2. Izmit
3. Yalova
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ναυπηγικής βιομηχανίας έχει το Ναυτικό
Επιμελητήριο, το οποίο εκπροσωπεί 8.700 εταιρίες μέλη, καθώς και η εμπορική
ένωση GISBIR, η οποία όχι μόνο προωθεί τα συμφέροντα της βιομηχανίας, αλλά
επιδιώκει και τη βελτίωση της ποιότητας, των συνθηκών εργασίας, καθώς και της
έρευνας στη ναυτιλία.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ένας οργανισμός ο οποίος να αντιπροσωπεύει το σύνολο
των συμφερόντων του ναυτιλιακού κλάδου.
Ναυπηγεία
1. Besiktas Shipyard – Βρίσκεται στη Yalova και λειτουργεί από το
2008. Αυτή τη στιγμή έχει τις περισσότερες παραγγελίες στη Τουρκική βιομηχανία
ναυπηγείων.
2. Eregli Shipyard – Βρίσκεται στο Eregli στη Μαύρη Θάλασσα και
λειτουργεί από το 2008.
3. Marmara Shipyard – Βρίσκεται στο κόλπο του İzmit και από το
2007 ανήκει στη Yildirim Group.
4. RMK Shipyard – Ιδρύθηκε το 1978 στο Haliç της
Κωνσταντινούπολης και το 1984 μεταφέρθηκε στη Tuzla. Το 1997 πέρασε στην
ιδιοκτησία της Koç Holding.
5. Serine Shipyard – Λειτουργεί από το 2005 στη Yalata και ανήκει
στη KOLIN Construction, Tourism Industry & Trading Co. Inc.
6. Sedef Shipyard – Είναι το μεγαλύτερο ναυπηγείο που λειτουργεί
στον κόλπο της Tuzla από το 1982 και ανήκει στη Turkon Holding Companies/
Kasif Kalkavan Group Companies.
7. Tersan Shipyard – Στη Yalova βρίσκεται το καινούργιο ναυπηγείο
ενώ στη Tuzla λειτουργεί ναυπηγείο για επισκευές από το 1997. Ανήκουν στην
ιδιοκτησία της Tersan Group.
8. Tuzla Shipyard – Βρίσκεται στη Tuzla και το 2007 πέρασε στην
ιδιοκτησία της Kiran Holding. Αποτελεί τη μεγαλύτερη εγκατάσταση επισκευής
πλοίων στην Τουρκία. Τη λειτουργία του ναυπηγείου διαχειρίζεται η Erkal
International.
9. UM Deniz Shipyard – Βρίσκεται στο İzmit και μέχρι το 2004 η
Ολλανδική Volharding κατασκεύασε τάνκερ και φορτηγά πλοία δύναμης 20.000
πόδων. Μετά από 4 χρόνια η κοινοπραξία έληξε.
Κυβερνητική πολιτική και ναυτιλιακοί οργανισμοί
Το Υπουργείο Μεταφορών, Ναυτιλίας και Επικοινωνιών (MoTMAC) είναι η
κανονιστική και εποπτική αρχή για τις επενδύσεις και την πορεία των μεταφορών
που λαμβάνουν χώρα οδικώς, σιδηροδρομικώς, δια αέρος και θαλάσσης, καθώς και
των επικοινωνιών στην Τουρκία.
Αποστολή του είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας σε διεθνές
επίπεδο και η βελτίωση του επιπέδου της ζωής των πολιτών προσφέροντας
μεταφορές και επικοινωνίες ανωτέρου επιπέδου.
Η τρέχουσα πολιτική της χώρας σε ότι αφορά τους λιμένες της διαμορφώνεται από
τα εξής νομοθετήματα:
Νόμος 618/1925. Το Άρθρο 1 ορίζει ότι το κράτος είναι υπεύθυνο για τη
διοίκηση, τον καθαρισμό, την εμβάθυνση και τη διεύρυνση των λιμένων, τη
συντήρησή τους και όλες τις άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με αυτούς.
Νόμος 815/1926. Το Άρθρο 1 ορίζει ότι το δικαίωμα μεταφοράς προϊόντων και
επιβατών από ένα σημείο των Τουρκικών ακτών σε ένα άλλο, καθώς και η
ρυμούλκηση, η πλοήγηση και κάθε άλλη δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα εντός ή
μεταξύ των Τουρκικών λιμένων και των ακτών πρέπει να ανήκει αποκλειστικά σε
πλοία και σκάφη με Τουρκική σημαία.
Νόμος 3621/1990.
Νόμος 4046 σχετικά με τις ιδιωτικοποιήσεις.
Έπειτα από 25 χρόνια αναπτυξιακών σχεδίων στον τομέα της ναυτιλίας, η Τουρκία
πλέον διανύει το δέκατο 5ετές πλάνο της (2014-2020) στόχοι του οποίου
αποτελούν τα εξής:
• Οι Τουρκικοί λιμένες να διαχειρίζονται 13.8 εκατ. TEU (αύξηση
11.2%) και 615 εκατ.
τόνους συνολικού φορτίου (αύξηση 8%).
• Η διεξαγωγή σχεδίου για την ανάπτυξη κέντρων logistics σε
διαδρόμους μεταφορών.
• Η σύνδεση των κέντρων logistics με τις συνδυασμένες μεταφορές.
• Η ολοκλήρωση του σχεδίου για τον λιμένα Candarli και έναρξη της
κατασκευής των λιμένων στο Mersin και Filyos.
• Η πραγματοποίηση της σύνδεσης των λιμένων με την ενδοχώρα
οδικώς ή σιδηροδρομικώς.
• Η διαμόρφωση ενός μοντέλου λιμενικής αρχής.
• Η απλοποίηση των τελωνιακών διαδικασιών με την ευρεία χρήση
πληροφοριακών συστημάτων και του συστήματος “single window”.
Διαπιστώσεις-Τρωτά σημεία τουρκικών λιμένων στο Αιγαίο
Από την παραπάνω σύντομη ανάλυση προκύπτουν τα παρακάτω:
Η καρδιά της τουρκικής ναυτικής βιομηχανίας βρίσκεται πέριξ και εγγύς της
Κωνσταντινούπολης. Τα τουρκικά λιμάνια στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο
βρίσκονται εντός βεληνεκούς του ελληνικού πυροβολικού των νησιών μας ΑΤΑCMS
πλήν της Αττάλειας.
Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία σε περίπτωση αεροναυτικής στρατιωτικής εμπλοκής
μας στο Αιγαίο με την Τουρκία, αφού εάν βληθούν από το πυροβολικό μας τα
τουρκικά λιμάνια και κυρίως οι εγκαταστάσεις ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης τους
και οι εγκαταστάσεις παροχής υποστήριξης Διοικητικής Μέριμνας του στόλου τους,
τότε τα αποτελέσματα θα είναι ολέθρια για τον τουρκικό στόλο.
Έτσι οποιοδήποτε τουρκικό πολεμικό πλοίο βληθεί από εμάς και χρειαστεί να
μεταβεί προς επισκευή, ή υποστεί βλάβη, ή χρειαστεί ανεφοδιασμό, θα είναι
αδύνατο να λάβει την παραμικρή βοήθεια από τα λιμάνια τους στο Αιγαίο, εάν και
εφόσον τα έχουμε πλήξει νωρίτερα όπως προανέφερα.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την πρόσφατη ενεργοποίηση των S-400 και με το
λιμάνι της Ατάλλειας να είναι εκτός βεληνεκούς του φίλιου πυροβολικού μας
οδηγεί σε πολύ σοβαρές διαπιστώσεις:
Το θέατρο επιχειρήσεων θα πρέπει υποχρεωτικά για τους Τούρκους, για τους
λόγους που προανέφερα, να είναι η θαλάσσια περιοχή
Καστελορίζου-Ρόδου-Καρπάθου-Κάσου-Κρήτης-Κύπρου-Καστελορίζου.
Οι θέσεις τάξεως των S-400 να μπορούν να παρέχουν κάλυψη στην παραπάνω
περιοχή και οπωσδήποτε στο λιμάνι της Ατάλλειας.
Η επιβιωσιμότητα του φίλιου πυροβολικού των νήσων μας έχει πάρα πολύ μεγάλη
σημασία, προκειμένου να μπορέσουν να πλήξουν από ενάρξεως των επιχειρήσεων,
τις τόσο κρίσιμες και ζωτικές χερσαίες εγκαταστάσεις των τουρκικών
λιμένων, για την ασφάλεια και επιβίωση του τουρκικού στόλου.
Χωρίς αυτές ο τουρκικός στόλος αργά ή γρήγορα θα καταστραφεί, στέλνοντας στο
βυθό του Αιγαίου μας την “Γαλάζια πατρίδα” του Ερντογάν.
