Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμονας Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας

Εορτάζει στις 12 Νοεμβρίου εκάστου έτους.

Ιωάννης πένησι δους και σκορπίσας,

Ω ποία Χριστώ νυν παρεστώς λαμβάνει!

Ώχετο ακτεάνων δυοκαιδεκάτη Ελεητής.

Βιογραφία

Ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων γεννήθηκε στην Αμαθούντα της Κύπρου (η Αμαθούς, ήταν η σημερινή Παλαιά Λεμεσός). Ήταν γιος του άρχοντα Επιφανίου και της Ευκοσμίας και έζησε στα χρόνια του Βασιλιά Ηρακλείου (615 μ.Χ.).

Όταν μεγάλωσε, νυμφεύθηκε και απέκτησε παιδιά, τα οποία ανέτρεψαν με τη σύζυγό του σαν αληθινοί χριστιανοί γονείς. Γρήγορα, όμως, η γυναίκα του και τα παιδιά του πέθαναν. Ο Ιωάννης είχε μεγάλη περιουσία και του έγιναν πολλές προτάσεις να κάνει καινούργια οικογένεια. Όμως τις απέρριψε όλες, απαντώντας: «Νομίζω, προς όλους είμαι οφειλέτης. Και δεν το νομίζω μόνο. Είμαι. Διότι οι χριστιανοί έχουμε αλληλεγγύη. Δεν το λέει ο Παύλος; Είμεθα μέλη αλλήλων. Αφού, λοιπόν έχω τη δυνατότητα να δώσω στους αδελφούς μου, άρα είμαι και υποχρεωμένος να δώσω. Να γιατί εργάζομαι και δε θα πάψω να το κάνω. Η περιουσία μου δεν μπορεί να είναι ανώτερη απ’ αυτά τα χρέη μου».

Για τη λαμπρότητα της ζωής του, ο Ιωάννης έγινε αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας. Διέπρεψε σαν πνευματική λυχνία στην πατριαρχεία πολλά χρόνια και έκανε πολλά θαύματα. Επειδή δε μοίραζε πλουσιοπάροχα στους φτωχούς την ελεημοσύνη ονομάστηκε Ελεήμων. Είχε καταστεί τόσο σεβάσμιος, ώστε και αυτοί οι ειδωλολάτρες τον σέβονταν. Τελικά, ειρηνικά παρέδωσε την μακάρια ψυχή του στο Θεό το 620 μ.Χ. Και είναι μακάρια η ψυχή του, διότι ο Κύριος λέει: «Μακάριοι οι ελεήμονες, ότι αυτοί ελεηθήσονται» ( Ευαγγέλιο Ματθαίου, ε’ 7). Μακάριοι, δηλαδή, είναι οι ευσπλαχνικοί στη δυστυχία του πλησίον, διότι αυτοί θα ελεηθούν από το Θεό.

Απολυτίκιον (Κατέβασμα)

Ήχος πλ. δ’.

Εν τη υπομονή σου εκτήσω τον μισθόν σου Πάτερ, Όσιε, ταις προσευχαίς αδιαλείπτως εγκαρτερήσας, τους πτωχούς αγαπήσας, και τούτοις επαρκέσας• Αλλά πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, Ιωάννη Ελεήμον μακάριε, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Κοντάκιον

Ήχος β’. Τα άνω ζητών.

Τον πλούτον τον σον, εσκόρπισας τοις πένησι, και των ουρανών, τον πλούτον νυν απείληφας, Ιωάννη πάνσοφε• δια τούτο πάντες σε γεραίρομεν, εκτελούντες την μνήμην σου, της ελεημοσύνης ω επώνυμε.

Κάθισμα

Ήχος πλ. δ’. Την Σοφίαν και Λογον.

Ελεήμονα γνώμην αναλαβών, ευσυμπάθητος ώφθης προσεπαρκών, πτωχοίς ενδεέσι τε, Ιωάννη θεόπνευστε, δια τούτο κλήσιν, τη πράξει κατάλληλον, παρά πάντας μάκαρ, Αγίους επλούτησας• όθεν ο δοτήρ σε, του ελέους μεγάλως, θεόφρον ηλέησε, και φαιδρώς κατελάμπρυνεν, Ιεράρχα πανόλβιε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, των πταισμάτων άφεσιν δωρήσασθαι, τοις εορτάζουσι πόθω, την Αγίαν μνήμην σου.

Ο Οίκος

Ίδιον κάλλος ενθείς τη ψυχή σου, την γνησίαν αγάπην, και την ωραίαν συμπάθειαν, κόρην ωραίως κεκοσμημένην, την ελεημοσύνην, κλάδοις ελαίας εν τη νυκτί αψευδώς, Ιωάννη εώρακας, ιλαρώς σοι φθεγγομένην. Εάν κτήση με φίλην και σύνοικον, άξω σε ενώπιον του Βασιλέως Χριστού, και πεισθείς, του σκοπού ου διήμαρτες, της ελεημοσύνης ω επώνυμε.

Μεγαλυνάριον

Ελεημοσύνης ο ποταμός, ο της ευσπλαγχνίας, διανέμων επιρροάς, και καταπιαίνων, απόρων τας καρδίας, ο μέγας Ιωάννης, υμνολογείσθω μοι.